UDHËTIMI I BABAIT NËPËR KËNGËN E VJESHTËS
hapat e babait nëpër natën vjeshtore me selenën e purpurt që hedh dritë në shteg
e nxisin komunikimin me qetësinë e pyllit
dhe kuptohen mirë mes vetes babai e qetësia
babai ndonëse e ka një pyetje nostalgjike për vjeshtën
s’e thotë me gojë
s’e turbullon qetësinë
po e shkruan pyetjen në fletët e heshtjes ulur në rrënjën e bungut
janë foljet e shpërndara gjithandej që e çojnë babain të ngrihet në këmbë
ecën ai
ndërsa gjethet e thata zgjohen dhe bëjnë muzikë xhazi nën këmbët e lodhura të plakut
pastaj fryn pak eoli
tingujt e butë të erës së freskët kur i ledhatojnë gjethet
dhe dalja në skenë e mbiemrave të përmallshëm
janë në të vërtetë përgjigje e vjeshtës për babanë e cila pëshpërit
ju iku vera e blertë
ju iku vera e blertë
zogjtë të renditur si fjalët e demostenit para athinasve
kur filipi futej në polis me ushtarët e tij
kërkojnë shpresën e mirë duke lënë mbrapa ngjyrat e vjeshtës
pastaj tingujt e freskët të gjetheve të thata kërcëllojnë
bëhen vërejtje për krijesat e imta të pyllit
për merimangat që prodhojnë mëndafshin më të mirë
për mizat gjarpërinjtë minjtë buklat e shqarthat
për ndonjë hardhucë të blertë që s’ndalet së vrapuari nëpër bar pas ndonjë kandre
dhe për breshkat që e demonstrojnë hijerëndësinë kur ecin
dhe ta merr mendja edhe për sutat e buta që e zbukurojnë pamjen e pyllit kur i bie hëna
për të gjithë banorët e gjelbërimit që janë rehatuar në mbretërinë e gjumit
jepet alarmi e shtohen thirrmat e larëve
kujdes
ndonëse babai shpërndan ëndrrën e bukur në këtë mbretëri magjepse si gjithmonë
bota e pyllit ka rendin e vet dhe e dëgjon vetëm përvojën
e veshur me njëqind ngjyra që hedh hëna ajo shkon shtigjeve të saj
pa e dalluar babanë nga kalimtari i pakujdesshëm i cili kënaqet kur shkel flutura
dhe babai ecën ecën nëpër këtë botë që e bën të prekshme vetminë
dhe me gjithë kujdesin që ka
ndonjë thnegël e pëson prej këmbës së tij
duke dështuar në luftën e egër të darvinit për një kënd të padukshëm ngrohtësie
kapërcejnë pastaj nëpër mendjen e babait foljet e ngarkuara me pikëllim
për një mijë këngë të lisnajës që treten
pastaj babai ulet sërish në rrënjë të bungut
përballë një ketri që kërcen nga imazhi në imazh
atëherë visorja e hap faqen e magjisë së saj
në dritë të këtij tregimi dalin kuqëloret si ombrellat e zanave
vendosur nëpër shtigjet kah kalon diana
dhe dalin si në shuplakë pikturat e pyllit
babai vazhdon udhën
vihen në lëvizje mijëra zëre nga frika kur ofshan ai nga pesha e udhëtimit
kjo në pyll merret si bori e faunit
babai i heq këpucët atëherë dhe i dorëzohet harmonisë së pyllit
e koha rrjedh
duke sjellë mëngjesin e kuqërremtë
harabelat nëpër degëzat e kaçubave dhe të fijeve të barit të gjatë me fara të imta
e ndërpresin ëndrrën
ia nisin këngës korale
dhe bashkë me kandrat e hapin librin e muzikës
me tinguj të cilët nga shporta semasiologjike e asaj bote e shpërfaqin hijeshinë
e kërpudhave kuqëlore
të mijëra e mijëra kuqëloreve që e stolisin pyllin
dhe e gjithë kjo do të jetë një poezi e pashkruar e sapfos që është dashur të bëhet himn
për mrekullinë e kuqëloreve
midis të cilave kalon zbathur
në majë të gishtave
im atë i mirë
dhe të cilat i mbledh e i ruan nimfa në herbariumin prej papirusi
e që më vonë do të flasin
si një ditar i shkruar shqip.
***
SHQIPËRIA IME
Shqipëria është krijuar në fund të qershorit nga drita e xixëllonjave
kur dalin si fenerë të imtë magjikë dhe i mbulojnë male e fusha
sa bëhet gati të ulet në fron perëndesha florë në mbrëmjen hyjnore
e ta shpërndajë erën e mirë të trëndafilave e të luleve alba
të cilat ia bëjnë me dije erebit se nuk mund të ketë vend në këtë të vërtetë
sepse këtu vazhdimisht çelësin do ta ketë në dorë vetëm aurora
Shqipëria është krijuar nga ëndrra më e mirë e rrufetarit mu pranë detit
duke e lënë aty shqiponjën e bardhë të bëjë roje
në shtëpinë e gurtë të Kadmit e të Harmonisë që u caktuan të jenë të Parët Mitikë
që shpikën lule e shpërndanë shkronja për librin e parë nga Sharri nga Tomorri
nga Bjeshkët e Nemuna
Shqipëria ka dalë prej zërit yllësor të orfeut
dhe është bërë këngë e lumit malor
fluturim i amshueshëm i pëllumbit të bardhë
valle e zanave me lisat e gjatë e me korin e trumcakëve
të cilën përballë persefonës e ka lozur osman takja
në këtë vend vazhdimisht bredh i biri i afërditës
e pastaj e shpërndan nëpër botë kuptimin e dheut që është sinonim i emrit të tij
prandaj djemve kësulëbardhë kah bredhin përfund degës së parë të trungut të gjuhëve
u shkëlqejnë si dielli flokët e praruar e u kumbojnë fjalët
nga sytë e tyre reflektohet magjia e liqeneve të Lurës
ndërsa këngën e kanë vazhdim të këngës së linit
kjo është Shqipëria ime
Shqipëria është një trëndafilnajë e vendosur mbi shkrepa
ku banojnë shpresat më të bukura
ku nga rrënjët e rrapeve mijëvjeçare
dëgjohet edhe sot tregimi i gurrës së Dodonës
Shqipëria është orakulli ku vashat e kanë zbuluar fronin e birit të diellit
ajo është bari i mirë që sot shëron plagët e rënda
të hapura nga Era e Kuqe
është muri kundër furtunës polare me arushën e tërbuar
Shqipëria herë është bletë në lulet parajsore
herë është pikturë e adem kastratit
pastaj del si një varg rruazash të bëra prej mija kokrrash xhevahiri
Shqipëria është djega ime
***
ËNDËRR NË SHTEGUN E HAPUR
zogjtë zogjtë e dashur të afërditës
fluturojnë fluturojnë
fluturojnë hapësirave
bukurisë së lënduar
dhe përpiqen ta mbushin shpresën
me trëndafila erëmirë
siç do perëndesha e tyre madhështore
zbresin një nga një
dhe qetësohen në prehrin e nënës tokë
renditur në varg
ndalen në tegelin e ëndrrës sonë
me dyer të hekurta mbyllur
në të cilat rri varur një dry i madh
këndojnë zogjtë
dhe në notat e imta të tyre
ndjehet se diçka nuk shkon
nuk lexohen qartas shenjat
e porosisë
që duan ta çojnë
për të tre vetat e hedhura në harresë.
***
MARINARË TË ZINJ
sirena e luan një valle
të panjohur
me lodra llahtari
në verdhësinë e vjeshtës
ndërsa era e vrugtë i tall
me shaka të pakripë gjethet
e rëna
në hapësirën e pafundme
të këngës së dëbuar
ku luhaten tri pemë
me “bukuri të zezë për një poemë”
përreth shikojnë sehir
dhe presin marinarët e zinj
të mbështetur me bërryla
në gjerdhet e vjetra
hedhin bishta cigaresh
në panoramën shumëngjyrëshe
të vjeshtës
të rrethuar me miza
që zukasin
dhe sillen rreth tyre
presin të bjerë nata
ta hedhin farën e zezë
në arën e shpikësit të shkronjave
të ardhur si shoqërues
të odiseut
nga dera e persefonës
marinarët i kanë thyer pipthat
e luleve të kopshtit të fëmijëve
dhe i frikësojnë qengjat
që luajnë
në barin e vyshkur
sapfoja herë pas here shikon
nga një plasë
nga altari i bardhësisë
kur me arkilokun
flijojnë fjalë të buta
hëna si një nuse e kohëve
të tretura
bën dritë dhe derdh lot
kurse gjysma e marinarëve
një nga një mblidhen
rreth sirenës
dhe ngjiten në valle
gjysma tjetër duke hallakatur
nëpër gjethet e rëna
të dardhës së moçme
kërkon thesarin e humbur
dhe pasi e marrin
hedhin baltë e të shara
në derën e madhe
në fund skena është emarinarëve
krejtësisht reale
kurse sirena mbetet vetëm në ndërdije
së andejmi me bukurinë e saj të ftohtë
dhe me shkathtësinë që ka
përpiqet ta ndryshojë mendjen e arkilokut
që merr ta hedhë mburojën në porend
i thotë ajo o këngëtar
heshtja është flori
mirëpo arkilok të jesh e të heshtësh
nuk shkon kjo
sirena pastaj e përben sapfon
ta fikë prushin që e nxit krijimin e këngës
së amshueshme
duke i ofruar muzës kënaqësinë efemere
rri sirena ulur te pragu i tiasosit
dhe pret t’u mbushet mendja sapfos dhe arkilokut
sapfoja tregon me gisht
kah kokrra e mollës
që ka mbetur në majë
e kuqe
lartë lartë
e arkiloku me vendosmëri e hedh mburojën
në porend
aty përreth nuk pushon vallja e rëndë
e gjysmës
dy marinarë shtatmëdhenj
e lëshojnë një perde të hekurt
mbi hënën e përlotur
pastaj e detyrojnë arkilokun
ta mbajë një thes të stërmadh
me thesar të rëndë
deri te anija e tyre
kurse sapfos i mbetet tërkuza
ta tërheqë barrën
që marinarët e kanë plaçkitur në trojë
dhe t’i lusë përulshëm ata
ta heqin perden e hekurt
nga hëna e përlotur
asnjëri nga marinarët nuk jep pesë para
për këngë e krenari
nuk luajnë vendit as dorën madje s’e lëvizin
dhe vetëm hedhin kah këngëtarët
lulëkuqe
të cilat bien mbi ta
si fjalë të rënda
mbi vajzën e pambrojtur
pastaj shfaqet nikta
me koçinë e saj të zezë
dhe me dhurata nga persefona
përplot me strajca me kokrra shege
për dy këngëtarët
i hap krahët nikta
kështu tregon se i pranon mysafirët
të cilët i ndal erebi rrugës
dhe fillon dafrunga e marinarëve
të zinj
e zgjat shumë shumë
nikta dikur zbret ngadalë
matanë malit
heshtin lodrat
treten në thellësinë e errësirës
të rënat e tyre
po mbeten gjurmët e tyre
arkiloku e ngre kryet kah aurora
që shfaqet
e hedh së pari thesin në humnerë
pastaj edhe mburojën në porend
dhe ikën me këngën
sapfoja hyn në kopshtin e saj
dhe e ngre kullën me vargje
jashtë armët e marinarëve
shkëlqejnë në dritë të hënës.
***
ZBRAZËTIA
ecim ne nëpër zbrazëtirë me duart
lidhur prapa shpine
pa shtat
pa lënë gjurmë
ecim kah shtegu i mbyllur
të shoqëruar nga nj rojtar i stërmadh
me grushtin e ngritur lart
para nesh
në pafundësinë e ndriçuar paraqitet hija e huaj
tmerrësisht e madhe
me një përhimtësi të paparë
përbirohet nëpër turmë
dhe ulet midis nesh
dhe kërkon t’i lavdërojmë kohët e humbura
neve na pushton heshtja
neve na merr gjumi
neve na thyen frika
ne ecim
ndërkaq zbrazëtia
i ka prerë me rrënjë para nesh
të gjitha bimët
dhe pas vetes nuk ka lënë asnjë fije bari
e asnjë flutur
ecim ne kështu
duke i ngrehur këmbët zhargas
si të ishim meitë
rreth nesh vjen erë sulfuri
ecim ne
dhe para nesh
mu në shteg
një mur i lartë.
***
DIMËR I GJATË
dimër i gjatë
kohë e kohë ka kaluar që po pritet
të ngjallet dita e verës me lule thane
trungu i ahut të flasë
për shekujt e paluar në unazat e tij
dhe vargu lirik të shpërthejë me një rreze
pritje
dhe pritje
përsëri dimër
disa shtresa të trasha të akullit bëjnë presion
mbi heshtjen e moçme
dhe gjithçka mbetet në pushtetin e acarit
dhe mbyllësia
e larë me lot
pemët janë mbështetur për murin
e kështjellës që po rrënohet
t’i ikin të ftohtit polar
si unë që kam mbetur
midis vetmisë
mbështetur për muri
ku mundohem të lëviz
në këtë dimër të gjatë.
***
NË PETALE LULESH NJË GJUHË E LASHTË
limonët kanë çelur në Shqipëri
duken lulet e tyre si stoli nga kristali malor
në breg të lumit malor
është diçka që përshkruhet
vetëm me dhembje e dashuri
është si një vashë bukuroshe lakuriqe
me kurorë lulesh të bardha
duke ecur në dritë të hënës
mbi murin e kalasë së shkodrës
e që pasqyrohet në njëmijë ngjyra në liqen
është një lulnajë
ku në çdo petale të luleve është shkruar ndonjë varg shqip
me shkronja hyjnore
është një heshtje hyjnore ku dëgjohet vetëm thirrma:
o Shqipëri shiko
heliosi e ka ndalur qerren e zjarrtë në qiell
e nuk lëviz me orë
vështron anë e kënd dheut tënd të butë
me flamurin e ngjyer në gjak
që nxjerr mënjolla paqe
o vendi im
o vendi im
a ka kund djalë si djemtë e këtij relievi
ku s’guxon dot frika të ulet të pushojë
pyet e krenohet dritëmadhi:
o vend lulesh e yjesh
të falem për këtë pushim të këndshëm
pastaj vjen një zë e thotë
o Shqipëri e helios sinonime e moshatarë
gëlojnë lulet
me emrin e magjishëm
iris illyrica
ndër të cilat gurgullon gjuha shqipe
e shpërndahet nëpër fshatrat e bukurisë shumështresore
ç’u vonove helios kështu në zenit?
pyet dikush duke hapur dritaren
si atëherë kur atena u lind nga koka e zeusit
s’lëviz karroca e zjarrtë hyjnore
e s’ ngihet dritëmadhi me pamëninë
me barin që mugullon rreth shkëmbit të shkabës
ku është shndërruar në yll petro nini luarasi
njohësi i shpirtit të shkronjave
dhe i gjuhës së luleve
që çelin këtu
që çelin në radhimë
që çelin në rekë
e në katërkollë.
***
NË BOSHLLËKUN E TRUNGUT
me vite një zot e di sa
unë jam në boshllëkun e trungut
të drurit qindvjeçar
një dru i nxirë nga korbat që rrinë në degët e tij
e rreth të cilit sillen ujqit e uritur
një dru të cilin kanë harruar ta presin ushtritë e huaja
kah kanë bredhur nëpër dheun e shkelur
rri aty unë
i dëgjoj krimbat si e brejnë drurin
shikoj nga bira që e ka bërë me kamë ndonjë ushtar
i cili ka dalë prej rreshti nga lodhja
dhe ka vënë ndonjë shenjë sa për ta kaluar kohën
rri shtang aty
e pres ndonjë yll të bjerë
ndonjë zog të ndalet
ta shoh ndonjë bukël
a ndonjë kaproll duke kullotur
ndonjë lule ta ngrejë kokën e të shfaqet
në perspektivën e birës së drurit të rrethuar me injorim
ta shoh ndonjë pikë lashte në fijet e barit
e mbi to fluturat që vallëzojnë
dhe ta dëgjoj ndonjë trishtil
a ndonjë qukapikth
ta dëgjoj nimfën si i bie lirës
dhe si këndon pranë burimit
kur bie terri lutem
që të pushojnë britmat e satrapit nga fshati i djegur
nga altari i rrënuar
se kur arrijnë edhe këtu
rreth drurit
këto virrma nuk janë më fjalë
po flakë jeshile që e rrezikojnë drurin
dhe mua në boshllëkun e tij
ndonjëherë shfaqet një siluetë
në këndvështrimin tim
qëndron në cep të shkëmbit të murrmë
të cilin ma rrok shikimi
bien në sy dylbitë që i mban ajo
në drejtim të pyllit të shenjtë
pastaj nëpër ajrin plot vrugtësi
nëpër shi
duken njerëzit si kthehen dhiareve të malit
nga hadi i vendosur diku në verilindje
vijnë me shpresë se do ta ngrenë kullën e katragjyshit
të bardhë e krenare
unë e hetoj se plagët më shtohen
nga kandrat parazite
nga ngushtica brenda në trungun e drurit
nga dhembjet e këmbëve që m’i ka kafshuar gjarpri
atëherë më vjen të bërtas
më vjen të vrapoj
të shkoj fluturimthi shtegut të malit
që zana e stolis gjithmonë
në të dy anët
me lule
iris illyrica
do të kisha dashur ta jap kushtrimin nga vetmia
ta tregoj përrallën e kuqe përrallën e vrugtë
përrallën e mashtrimit me kalin
po kush do të më nxjerrë mua
nga ky boshllëk i namatisur
fjala nga vargu e thënë nga boshllëku i drurit s’ka peshë
po çmohet kur thuhet nga kolltuku i avokatit të errësirës
këtu ku jam unë edhe erosi të harron
jo më dikush tjetër
o zot
më duket se po shndërrohem
në një ndërgjegje që s’bren
në një flutur të mbetur në xhepin e errët të ngushticës së drurit
ku nuk të vëren kush përveç merimangave
që përgjojnë në cerimangat e tyre
pos thneglave që ma kanë vërshuar shtatin thuajse të shpenzuar
që jam bërë pjesë e drurit
të cilit vazhdimisht dikush i matet me sëpatë