Njëtrajtshmëria e lodh për vdekje, e bën të ndjehet i plogët dhe pa dëshirën më të vogël për të ligjëruar. Ai e kërkon heshtjen si bukën e përditshme, vetëm për ta ngopur zemrën e tij me nuanca kosmogonie, të cilat i mungojnë në kohën e turmës. Si kalorës i udhëtimeve të gjata, ai e di se mund të vijë çasti që një ditë krejt rastësisht të katapultohet në radhën e parë, aty ku zakonisht soji i tij nuk e ka vendin, prandaj një ritëm çekani e godet vazhdërisht në kokë dhe i përkujton “Gjykime mbi kalorësit” të Franc Kafkës: “Nëse gjykohet hollë, nuk ia vlen të dalësh i pari në një garë. Lavdia e të qenit kalorësi më i mirë i një krahine, sjell mjaft gëzim, kur banda muzikore fillon të luajë, por nuk e mënjanon dot brerjen e ndërgjegjes mëngjesin e nesërm”
Shkruan: Bardhyl Zaimi
Sapo të ketë mbërritur në majën e shqetësimit të vet, udhëtari pranë, lëshon heshtën e mburojen arkaike dhe i jepet dalldisë, kësaj përhumbjeje që zemra e tij e grish vazhdimisht. Në majën më të lartë të “kotësisë”, ai shtrin gjymtyrët e tij të lodhura, që kërcëllojnë si dhëmbëzorët e një makine të vjetër. Tashmë çdo cep i trupit të tij mban të vulosura hieroglifët e kohës. Ai hedh vështrimin e paqtë në atë paskajshmëri malbrezash për të rimbushur edhe njëherë mushkëritë me atë ambicie të mjerë udhëtimi. Një stivë keqkuptimesh, ngatërresash dhe përçudnimesh fillon e ia bren ngadalë dëshirën për të qenë përsëri në skenë, për të qenë përsëri i pranishëm mes fisit të vet, i cili dita – ditës po humb shenjat e udhëtimit.
Pasi ka bërë të gjitha provat, ai sheh se iluzioni i tij po shtrihet si një mirazh i lodhshëm. Sytë e tij shquajnë imazhe të vagëlluara, të cilat në çdo çast e zhvendosin në mbretërinë e tij, në ato hone të shpirtit që përftojnë frymëzime tjera, të parakohshme për “Makondon” e tij të banuar me njerëz fatprerë. I vjen të ulërijë mes shkretëtirës, e cila tashmë është shndërruar në metaforë bajate. Fatalisht e ndjen dorën e zgjatur të historisë, e cila me përkëdhelitë e saja lajkatare edhe njëherë e fut në kohën e fisit, në atë simbolikë të rëndë keqkuptimesh që kërkon edhe njëherë të përsëritet, të bëhet pjesë e “ironisë në lëvizje”.
Shpeshherë e ka ndjerë se si dëshira e tij shkëputet nga humnera, por gjithnjë ka mbajtur ndër fre ambicien, e cila kërkon vazhdërisht ta shpjerë në një tjetër kohë. I shtrirë pa nervin më të vogël, gjakimi i tij ka përfunduar në ditën e shtatë. Ai po pushon gjymtyrët e tij të lodhura në paanësinë e ëndrrës që ngjiz vrullin për t’u shkrehur në tokën e tij. Sheh të tjera shenja që s’kanë të bëjnë me jetën e fisit të tij dhe sakaq dëshpërimi i mblidhet si një lëmsh. Ndjehet i huaj mes këtyre shenjave, mes kësaj simbolike që për asgjë nuk identifikohet me kujtesën e fisit, me frymën e përshpirtshme që përshkon identitetin e veçantë të kombit të tij. Prej vetvetiu sheh edhe dioptrinë e ngushtuar mbi identitetin që lehtë ia trand vjeshtën përbrenda. Gjethe dëshpërimi bien në tokën, në baltën e gjakut të tij. Ai dëshiron të mbrujë një tjetër ikonë besimi, më të pëlleshme, më njerëzore, por pjesëtarët e ikebanës ia zhvatin me grykësi këtë përpjekje, duke degdisur frymëzimet në paralizë. Ai lundron në atë lumë shprese që e kërcënon me qindra vështrime meduzash, por ai e di se duhet të kthehet në ato brigje Itake për t’i dhënë kuptim ekzistencës së tij.
Njëtrajtshmëria e lodh për vdekje, e bën të ndjehet i plogët dhe pa dëshirën më të vogël për të ligjëruar. Ai e kërkon heshtjen si bukën e përditshme, vetëm për ta ngopur zemrën e tij me nuanca kosmogonie, të cilat i mungojnë në kohën e turmës. Dhe tash në majën e shqetësimit të vet, ai vështron rrugën që ka përpara, e cila përhumbet në mjegullën e muzgut. Nuk di me ç’metaforë ta nis ligjërimin e ri, kthimin e tij në atë copë toke që arratiset pandërprerë. Edhe fjalët tashmë duken të lodhura. Ato sikur kërkojnë një kuptim të ri, një renditje më të fisme që do të puqej me frymën e brendshme të njerëzve të fisit të tij.
Si kalorës i udhëtimeve të gjata, ai e di se mund të vijë çasti që një ditë krejt rastësisht të katapultohet në radhën e parë, aty ku zakonisht soji i tij nuk e ka vendin, prandaj një ritëm çekani e godet vazhdërisht në kokë dhe i përkujton “Gjykime mbi kalorësin” të Franc Kafkës: “Nëse gjykohet hollë, nuk ia vlen të dalësh i pari në një garë. Lavdia e të qenit kalorësi më i mirë i një krahine, sjell mjaft gëzim, kur banda muzikore fillon të luajë, por nuk e mënjanon dot brerjen e ndërgjegjes mëngjesin e nesërm. Zilia e kundërshtarëve, njerëz dinakë dhe me mjaft ndikim, na hidhëron, ndërsa përshkojmë me kalë rrugën e ngushtë në drejtim të sheshit, që pak më parë ishte i zbrazët, duke lënë mënjanë disa kalorës, të cilët duken të vegjël në skaj të horizontit”.
Dhe, mendjemadhësia që kërkon vazhdimisht ta degdisë në të tjera vise, pa tokë nën këmbë, tashmë fillon të fashitet në atë hapje të Itakës, në atë grishje marramendëse kujtese që ia mbush shpirtin me përmallim të brendshëm. Tashmë e ka të qartë se duhet të ndryshojë diskursi, në mënyrë që të vendosë komunikimin me njerëzit e tij. Kjo i duket punë e mërzitshme, rutinë për të kënaqur përditshmërinë. Sidoqoftë, ai e ndjen se duhet ta pranojë këtë sfidë, për të çelur nga poshtë, nga balta e tokës së tij horizontin e pritjes së përjetshme. Pak e rëndësishme i duket nëse do ta quajnë Odise apo Don Kishot.