Shkruarsit e fjalimit të tij ishin të kujdesshëm për gjërat për të cilat ata e dinë se as Maqedonia dhe as Bullgaria nuk kanë qind për qind të drejtë. Steinmeier na kujtoi me kujdes se duhet të shmangim nacionalizmin që mund të na bllokojë rrugën drejt BE-së.
Shkruan: Denko Maleski
Gjithçka duhet t’u thuhet drejtpërdrejt politikanëve tuaj, më tha vite më parë ambasadori i NATO-s në Maqedoni, Nick Bigman. Ata nuk e kuptojnë gjuhën delikate të diplomacisë. Mund të jetë shumë e pakëndshme për përfaqësuesit e huaj të cilët, thotë ai, duhet të përkthejnë indikacionet diplomatike në një urdhër të drejtpërdrejtë.
Nuk e dija deri vonë se mund të jetë e pakëndshme edhe kur duan të shprehin mbështetjen e tyre. Është prekëse ajo që bënë në Shkup presidentja e Komisionit Evropian Ursula Vonderlejen dhe presidenti gjerman Frank-Walter Steinmeier: në mënyrë krejtësisht jodiplomatike, ata hapën zemrat e tyre për deputetët maqedonas dhe u kërkuan atyre të besojnë se duan të na shohin në Bashkimin dhe se njohin dhe respektojnë gjuhën maqedonase dhe kombin maqedonas. Ata cituan edhe autorët tanë për të treguar se nuk duhet të kemi frikë nga gjuha dhe identiteti pas të cilit qëndrojnë ata vetë. Ishte paksa e pakëndshme. Është njësoj si të flasësh me fëmijë të vegjël që e kanë të vështirë të kuptojnë realitetet e ashpra të politikës ndërkombëtare me të cilat duhet të përballen si Unioni ashtu edhe Gjermania, pa mos i ngushëlluar dikush.
Ata gjetën kohë për të lënë mënjanë rrezikun e një lufte bërthamore botërore dhe agresionin rus kundër Ukrainës, krizën energjetike dhe të gjitha përgjegjësitë e tjera të fuqive të mëdha për të ardhur për të na ngushëlluar. Por na paralajmëruan me kujdes. Mos u dorëzoni në metrat e fundit deri në vijën e finishit, tha Steinmeier. Ai nuk na tha se nëse e humbim këtë shans, së shpejti nuk do të mund të na ndihmojnë. Pse? Kthehuni te leksioni me Greqinë. Sepse aleancat janë krijuar për të mbrojtur interesat e vendeve anëtare dhe jo të aspirantëve për anëtarësim. Edhe sikur Gjermania të donte, sistemi i vetos nuk e lejon. Ai nuk na tha se nuk do ta prishin Bashkimin për hir tonë dhe, si në rastin e Greqisë, nuk do ta përjashtojnë Bullgarinë që ne të hyjmë. Ai nuk na tha se arsyeja që për herë të parë në histori e lejuan Maqedoninë të fillojë negociatat me Bashkimin është që të mos presim një dekadë për herë të dytë, si në mosmarrëveshjen me Greqinë.
Ai kërkoi ndryshimin e kushtetutës në favor të pakicës bullgare, si kusht pa të cilin është e pamundur të ecet më tutje. Ai shprehet se e tashmja dhe e ardhmja janë në dorën tonë, por nuk përmendi të shkuarën. Shkruarsit e fjalimit të tij ishin të kujdesshëm për gjërat për të cilat ata e dinë se as Maqedonia dhe as Bullgaria nuk kanë qind për qind të drejtë. Steinmeier na kujtoi me kujdes se duhet të shmangim nacionalizmin që mund të na bllokojë rrugën drejt BE-së. Nuk do të jetë e lehtë: nacionalizmi, thotë një përkufizim, është patriotizëm i tepruar. Dhe ne, të bindur se është virtyt, duam të ekzagjerojmë kur është fjala për Maqedoninë.