Shumë prapa nesh është epoka e Jean Monnet-it, Jacques Delors-it, Helmut Kohl-it, Angela Merkel-it, Herman Van Rompuy-it dhe një plejade burrështetasish, vizionet dhe mundësitë e të cilëve ishin shumë përtej kapaciteteve të nomenklaturës aktuale politike evropiane, prejardhja dhe aftësitë e të cilëve, veçanërisht për zgjidhjen e çështjeve problematike mbeten të diskutueshme. Problemi i integrimit të Ballkanit Perëndimor, dhe këtu nënvizoj mbi të gjitha bullizmin politik ndaj Maqedonisë, si dhe lejimi një luftë tjetër shkatërruese në kontinentin evropian, i konfirmojnë qëndrime e këtilla.
Shkruan: Katerina Topallova
Krahasuar me dekadat e kaluara, peizazhi politik i Bashkimit Evropian është bërë më kompleks, problematik dhe i kontestuar, ndërkohë që përballet me një sërë problemesh sfiduese që ende testojnë kohezionin, efektivitetin dhe aftësinë e tij për të menaxhuar çështje komplekse. Një nga çështjet e tilla komplekse është pikërisht çështja “maqedonase”, e cila ishim më se të sigurt se nuk do të merrte përmasa masive dhe nuk do të përbënte pengesë serioze për integrimin e ardhshëm të Maqedonisë në shoqërinë evropiane… Por duket se mbetëm të mashtruar dhe Bashkimi Evropian u tregua plotësisht i paaftë për të zgjidhur çështje të tilla komplekse, të cilat në kohën që jetojmë nuk duhet as të jenë objekt diskutimi.
Pikërisht “problemi maqedonas” e testoi kapacitetin e plotë demokratik të Unionit, i cili mund të konkludohet se ka dështuar në manifestimin e tij, ndërsa “partneri ynë strategjik” në anën tjetër të pellgut e kapërceu veten në kurriz të një vendi të vogël ballkanik, të qetë dhe të shoqërueshëm . Por duket se në botën e politikës vlen edhe thënia popullore: “ndaj njerëzve duhet të sillesh si i keq, nëse do që të të respektojnë”. Këtë nuk e bëmë si shoqëri dhe shtet?! Ndërsa duhej!
Mungesa e kapacitetit demokratik të Unionit për të zgjidhur problemin e krijuar artificialisht maqedonas, të iniciuar pikërisht nga vendet anëtare, duke vendosur kritere që nuk janë aspak “evropiane” dhe janë larg çdo vlere demokratike, me kushte dhe detyra të paprecedentë për asnjë vend kandidat që ka kaluar deri tani procesin e integrimit në Union, janë një alarm serioz për ekzistencën e një krize shqetësuese të politikanëve autoritativë, siç kishte dikur Unioni. Do të jem më konkret, çështja maqedonase është vetëm një nga një sërë sfidash komplekse ballkanike për Unionin.
Shumë prapa nesh është epoka e Jean Monnet-it, Jacques Delors-it, Helmut Kohl-it, Angela Merkel-it, Herman Van Rompuy-it dhe një plejadë burrështetasish, vizionet dhe mundësitë e të cilëve ishin shumë përtej kapaciteteve të nomenklaturës aktuale politike evropiane, prejardhja dhe aftësitë e të cilëve, veçanërisht. për zgjidhjen e çështjeve problematike mbeten të diskutueshme. Problemi i integrimit të Ballkanit Perëndimor, dhe këtu nënvizoj mbi të gjitha bullizmin politik ndaj Maqedonisë, si dhe lejimi i një lufte tjetër shkatërruese në kontinentin evropian, konfirmojnë qëndrime të tilla.
Jemi të vetëdijshëm se gjatë dekadave të mëparshme të punës së Bashkimit Evropian, sfidat më së shumti kanë qenë të lidhura me çështjet e integrimit ekonomik, si krijimi i një tregu të vetëm dhe i një monedhe të përbashkët. Megjithëse ka pasur gjithmonë tensione politike, autoriteti i BE-së shpesh është forcuar nga roli i saj në ruajtjen e stabilitetit dhe promovimin e bashkëpunimit në Evropën e pasluftës. Gjë që nuk është rasti sot! Sot, situata ka ndryshuar në mënyrë drastike për shkak të një sërë faktorësh, duke çuar në shfaqjen e një “krize të figurave të autoritetit”, e cila nga ana tjetër i referohet një situate ku burimet tradicionale të autoritetit dhe lidershipit në shoqëri sfidohen, minohen ose zvogëlohen. Një rast i tillë i “krizës së autoritetit” është i dukshëm pothuajse në të gjitha shtetet anëtare të Unionit, madje as që do të flas për Maqedoninë. Tek ne autoritetet në politikë kanë qenë prej kohësh një specie e zhdukur?!
Sidoqoftë! Kohët e fundit, duke përfshirë Brexit-in, ngritjen e euroskepticizmit, krizën e migracionit dhe çështjet ekonomike kanë testuar aftësinë e BE-së për të ruajtur autoritetin dhe unitetin e saj politik, ndërsa përballet me sfidat e lidershipit dhe shfaqjen e figurave të forta politike.
Udhëheqësit kombëtarë të shteteve anëtare kanë fuqi dhe ndikim të konsiderueshëm në vendet e tyre dhe ata shpesh i japin përparësi problemeve të brendshme mbi ato evropiane, gjë që në përgjithësi është një problem. Një shtresëzim i tillë politik krijoi vështirësi në gjetjen e konsensusit dhe koordinimit të nevojshëm për çështjet në mbarë BE-në, duke penguar procesin e zgjerimit të vendeve të Ballkanit Perëndimor.
Rënia e besimit në institucionet tradicionale, si qeveria, media dhe organizatat fetare, çon në skepticizëm ndaj individëve të lidhur me këto institucione. Skandalet, korrupsioni, keqinformimi dhe paragjykimet mund të kontribuojnë në këtë erozion të besimit. Shfaqja dhe zhvillimi i teknologjisë dixhitale dhe platformave të mediave sociale sfidojnë autoritetin e figurave dhe institucioneve të vendosura. Ndarjet partiake e bëjnë të vështirë që shoqëria të bie dakord për çështje problematike. Skandalet apo polemikat, rastet e sjelljeve joetike politike ulin besimin e publikut, duke krijuar një imazh mjaft kaotik të shoqërisë ku jetojmë, ku autoriteti nuk është më ai me të cilin jemi mësuar.
Padyshim që jetojmë në kohëra interesante, në të cilat gjërat që kemi njohur ndryshojnë me shpejtësinë e dritës dhe do të duhet kohë që t’i pranojmë gjërat ashtu siç janë, pasi nuk duam t’i ndryshojmë në mënyrën tonë? ! Në fund, do të bëj një shaka burokratike:
Pse një politikan sjell një shkallë në një takim të BE-së? Sepse dëgjoi se duhej të “ngjitej” në rresht, për të gjetur autoritetin e tij!