Qiproja po mban peng sanksionet e BE ndaj Bjellorusisë në këmbim të një liste të re të zezë për Turqinë, shkruan EUobserver, përcjell KDP.
Presidenti qipriot, Nicos Anastasiades, ra dakord, së bashku me 26 udhëheqësit e tjerë të BE në një samit në gusht, për të vendosur ndalimin e vizave dhe ngrirjen e aseteve zyrtarëve Bjellorusë fajtorë për dhunë dhe manipulime zgjedhjesh.
Por ditët e fundit, diplomatët e tij në Bruksel vendosën një të ashtuquajtur “rezervë kontrolli” në lëvizje – një veto të përkohshme – me arsyetimin se u duhej të kryenin kontrolle teknike përpara se të merrnin vendimin.
Shumica e vendeve anëtare nuk u është thënë se çfarë dëshiron vërtet Anastasiades.
Por disa kryeqyteteve u është dhënë një seri e re e emrave turq që ai dëshiron të shtojë në një listë të zezë ekzistuese të BE në Ankara mbi shpimet e saj të naftës dhe gazit në ujërat e diskutueshme Qipriote dhe Greke.
“Ata [Qipriotët] thanë se po kontrollonin detajet [mbi Bjellorusinë], por nuk po kontrollojnë asgjë,” i tha një burim i BE EUobserver.
“Ata thjesht duan që të tjerët të bien dakord në listën e tyre të re të Turqisë së pari,” tha burimi.
Ambasada qipriote e BE nuk mund të kontaktohej për koment të enjten (10 shtator).
Por një tjetër burim i BE gjithashtu tha: “Ata po përpiqen të lidhin dy çështjet, për të miratuar sanksionet e Bjellorusisë dhe Turqisë si një paketë”.
Një kompromis pritet javën e ardhshme, shtoi burimi.
Por një burim i tretë i BE tha se Anastasiades “nuk ka gjasa” të merrë atë që do.
Arsyeja është se “në këtë fazë, zbutja e tensioneve në Mesdheun lindor ka një rëndësi më të madhe”, tha burimi.
Por një arsye e dytë është sepse disa kryeqytete të BE ndien simpati për pikëpamjet e Turqisë.
Përplasja mesdhetare ishte “një mosmarrëveshje shumë e vështirë territoriale bazuar në pretendime konkurruese që nuk janë zgjidhur ende”, tha burimi i BE për këtë faqe në internet.
Dhe taktikat e Anastasiades po e bënin atë jopopullor, tregoi burimi.
“Është e çuditshme të biesh dakord për diçka [sanksionet e Bjellorusisë] në nivelin më të lartë politik dhe më pas të lidhësh marrëveshjen tënde me një situatë krejtësisht tjetër politike [mosmarrëveshja e Turqisë],” tha diplomati i BE.
Dy situata
Kriza e Bjellorusisë ka parë mijëra aktivistë pro-demokracisë të arrestuar, rrahur dhe torturuar.
Ajo mesdhetare ka parë Turqinë që dërgon një autokolonë ushtarake në ujërat pranë një ishulli grek, duke bërë që Greqia të përzihet me marinën e saj.
Nga ana e tij, zëvendës ministri grek i jashtëm, Miltiadis Varvitsiotis, u tha eurodeputetëve në Bruksel të enjten se Athina donte të zgjidhte çështjen përmes “dialogut”.
Por ai tha se Turqia së pari duhet të tërheqë forcat e saj.
Varvitsiotis bëri thirrje gjithashtu për sanksione të reja të BE “të dizajnuara për të bërë që njerëzit e Turqisë të bëjnë presion mbi qeverinë e tyre për të ndryshuar kursin”.
Dhe në ndërkohë, ushtria greke nuk do të tërhiqej, shtoi ai.
“Ne do të mbrohemi vetëm nëse do të duhet,” tha ai.
Kishte 700 banorë grekë në ishull përveç operacionit turk, vuri në dukje ai dhe “ne nuk do t’u themi këtyre njerëzve:” Dëgjoni se nuk jeni më grekë. Ju nuk jetoni në Greqi “.
Varvitsiotis mbajti një hartë të pretendimeve detare turke që tregonte se ato dëshirojnë kontrollin mbi gjysmën e Detit Egje.
Dhe ai akuzoi presidentin turk Rexhep Tajip Erdogan për pretendime territoriale “revizioniste”.
“Ai [Erdoğan] po përpiqet të kultivojë një front populist, nacionalist dhe islamik dhe këtë nuk duhet ta harrojmë kurrë,” tha Varvitsiotis.
Jashtë mase polemike?
Shumica e eurodeputetëve shprehën solidaritet.
Por të paktën një, deputeti gjerman Reinhard Bütikofer, e gjeti Varvitsiotis “jashtëzakonisht polemik”.
Dhe ministri i jashtëm turk, Mevlüt Çavuşoğlu, i cili foli me të njëjtin përkushtim në PE të enjten, mbajti hartën e tij, e cila tregoi se pretendimet detare të ishullit grek do të thoshin se Turqia “nuk kishte qasje në ujërat ndërkombëtare” në Mesdheun lindor.
“Ju lutem, jo më flamuj dhe harta,” tha kryetari i komitetit, eurodeputeti gjerman i qendrës së djathtë David McAllister pasi disa deputetë të BE kundërshtuan që Çavuşoğlu të shfaqë hartë në ekranin e videos në PE.
“Nëse nuk keni durim për të parë realitetin, nuk kam pse ta tregoj, duke thënë sinqerisht,” u përgjigj Çavuşoğlu.
“Unë jam krenar për perandorinë e paraardhësve të mi [Osmanë], por ne nuk kemi ndërmend të krijojmë një shtet si ky,” tha ai.
Shefi i marrëdhënieve të jashtme të BE Josep Borrell dhe ministri i jashtëm gjerman Heiko Maas ishin “të tronditur” dhe “shumë të zhgënjyer” kur Greqia njoftoi një marrëveshje të re detare me Egjiptin në gusht, shtoi Çavuşoğlu.
“Anijet tona luftarake kanë urdhra të qarta nga presidenti i Turqisë që të mos hapin zjarr së pari”, vuri në dukje ai, por ai i kërkoi Greqisë të mos “ngacmojë” anijet e tij.
Dhe diplomati i lartë i Turqisë paralajmëroi BE kundër “solidaritetit të verbër” me vendet e saj anëtare, pa marrë parasysh nëse ishin të drejtë apo të gabuar, në shenja mosmarrëveshja po përkeqësohej.
“Duke mbrojtur njërën palë, BE është bërë një palë në konflikt,” tha Çavuşoğlu.