Изборната кампања се чини дека означува политичка поларизација со етнички тонови. Ова може да се види во битката меѓу СДСМ и ДУИ. Но, „традиционалниот“ политички ривалитет веројатно ќе бидат уште посилен и нема да ги изберат средствата. Под “Ајсберг“ на политичката нормалност има ниски удари кои доаѓаат во форма на таканаречени „бомби“. Ова го надминува кодот за фер и демократски избори, додека овие „бомби“ се забранети со закон. Битката погрешно светено како „за живот или смрт“ не познава граници.
Анализа КДП
Заедно со летните температури, се чини дека температурата на предизборната кампања расте. Политичките партии се веќе на теренот, додека политичките судири заземаат друг ритам. Најверојатно, овие избори ќе бидат битка за секој глас, додека секоја партија веќе се обидува да навлезе во гласачкото тело со политички идеи, за кои се смета дека „соберат“ што е можно повеќе гласачи за решавачкиот ден на 15 јули. Коалицијата СДСМ и Движењето Беса се фокусираа на изборната порака „можеме, уште повеќе, уште подобро“, додека ВМРО-ДПМНЕ со пораката „Исправи се Македонијо, одбери обнова“ . Мотото избрано како спротивставување на главното мотото на СДСМ „На прав пат“.
Во албанскиот политички блок, исто така, политичките партии веќе ги анимираат своите политички пораки, преку кои се бара да регрутираат што е можно повеќе гласачи за изборите на 15 јули. Демократската Унија за Интеграција излезе со идејата „ време е за први албански премиер“, додека коалицијата Алијанса за Албанците и Алтернатива со мотото „држава за сите“. Демократска Партија на Албанците излезе со политичката идеја за заменик премиер со право на вето и со идејата за пропорционален буџет.
Динамиката на досегашната кампања означува ривалство меѓу партиите во македонскиот политички блок, меѓу СДСМ и ВМРО-ДПМНЕ, додека во албанскиот политички блок меѓу ДУИ и коалицијата Алијанса за Албанците и Алтернатива од една страна и ДУИ и ДПА, како “традиционално“ ривалство. Политичка битка на овие избори се одвива и меѓу албанските политички субјекти и СДСМ, која е во коалиција со Движењето Беса. На ова ниво, во меѓувреме, постои еден вид спротивставување која веќе презема етничка премиса.
На ниво на оваа опозиција која веќе презема етничка премиса, особено, можеме да ги видиме судирите меѓу СДСМ и ДУИ, која ја лансираше идејата за „албански премиер“. Во полемиките на кампањата, овие судири меѓу овие две партии веќе се забележуваат и растат, додека во една телевизиска дебата, поранешниот премиер Зоран Заев истакна дека за да не се условени од ДУИ може да го понуди моделот на малцинска влада, што значи да земе или да им се даде пратеници на ВМРО-ДПМНЕ, во зависност од резултатите, од тоа кој ќе го преземе мандатот за формирање влада.
По се изгледа, ова спротивставување со етничка премиса ќе се одвива во текот на кампањата, а тоа најверојатно ќе создаде дополнителна поларизација.
Сепак, ова спротивставување останува во рамките на политичката и демократската нормалност. Но, оваа кампања, во меѓувреме, се одвива и на друго ниво, особено во македонскиот политички блок. Досега во социјалните мрежи се објавија неколку таканаречени “бомби“, со кои се сака да се дискредитира политичкиот противник. Очигледно, под Ајсберг на оваа политичка нормалност ќе се случи уште една битка за дискредитирање на противникот „бомбите“, што на предизборната кампања му дава горчлив вкус. Се чини дека битката сфатена како „ за живот или смрт“ меѓу двете партии во македонскиот политички блок нема да избере средства за да се постигне посакуваната победа.
Се чини дека паралелно со нормална и умерена кампања, спакувана преку изборни стратегии, многу таканаречени „бомби“ ќе бидат „фрлени“ во јавноста, што секоја од овие партии веројатно ги поседува едни за други. Во овој момент, кампањата зазема еден сосема друг тон и ги надминува обврските на политичките партии за фер избори преку потпишување на Кодексот за фер и демократски избори.
Таканаречените „бомби“, кои поранешната опозиција предводена од лидерот Зоран Заев ги користеше против, како што ја нарекоа „режимот на Груевски“, се чини дека веќе ќе бидат омилен „спорт“ на овие избори, и покрај тоа што тие беа забранети со закон, за што гласаа сите политички партии. Но, политичката страст на победата, на “удирање“ на политичкиот противник, нема да има граница. Оваа битка за „живот или смрт“ повеќе не ги исклучува овие ниски удари, кои ги кршат правилата на демократска конкуренција и создаваат длабоко напната атмосфера во гласачкото тело.
Преминувањето кон овој вид кампања ја дегенерира идејата за демократска конкуренција и ја дефокусира содржината на самата кампања. Граѓаните очекуваат конкретни изборни понуди а не „бомби“ на политичко “уништување“, што може да ги задоволи моменталните политички страсти на оние што ги користат, но реално можат да ја рефлектираат изборната апатија, што може да влијае и на излезноста на гласачите на денот на изборите.
Токму овој вид на кампања, но и сенката на вирусот корона што навистина се појавува како опасност, може значително да влијае на излезот на гласачите на 15 јули. Но, веројатно е дека овој вид кампања, и покрај израснувањето за фер избори, ќе продолжи и во наредните денови, како типичен балкански архетип за да се дискредитира политичкиот противник и да не се натпреварува со политичката визија, што најмногу го очекуваат граѓаните. Реално, ако продолжи логиката на „бомбите“, сè друго ќе остане под нивна сенка, додека граѓаните нема да имаат можност да ги препознаат политичките платформи кои им даваат значење и се единствената содржина што треба да има демократски и политичкиот натпревар.