Остануваат околу шест месеци до предвремените парламентарни избори. Во ова време, сите политички партии мора да сфатат дека пофалните политички дискурси нема да ја нарушат чувствителноста на електоратот што го бараат. Логиката на демонизација може да ги мобилизира партиските милитанти, но не и уморените граѓани, кои бараат конкретни политички понуди што одговараат на нивните очекувања.
Aвтор: Бардил Заими
Политиката се повеќе станува дневен „графит“ само за да го покаже своето присуството во медиумите, особено за да го покаже своето присуството во партиските „милитанти“. Политичките платформи веќе се застарени, особено во време кога новите медиуми имаат малку време да прочитаат повеќе од бомбастичен наслов. Веќе има пропуст во политичкото битие, кое наместо изборните понуди, наместо да ги идентификува и артикулира очекувањата на граѓаните, нуди спектакл на тапи изјави што ги држи во перманентен „транс“ партиската милитантност, оној дел од електоратот што бара силни „наративи“ кои се во согласност со идеолошката определба.
И покрај тоа дека сето ова е дел од политичката плуралност, на демократскиот живот се чини дека популистичките шеми триумфираа над рационалните политички визии, кои ја препознаваат анализата, артикулацијата и минималниот идеализам кој се совпаѓа со самиот поим и значењето на политиката како простор каде што наоѓа култивирање и континуиран развој на човечкото суштество. Зборот „народ“ се повеќе станува предмет на политичкиот дискурс, но сè повеќе се користи во апстрактна конотација, како неодреден тоталитет, кој може да произведе моментална емоција, но надвор од секоја реалност на социјалните конфигурации, надвор од слоевите и групите на интерес се појавуваат како модерни политички субјекти
Се чини дека веќе постои фатално исклучување помеѓу политичките елити кои живеат во нивната идеолошка реалност и граѓаните кои од ден на ден покажуваат недоверба да бидат дел од овој политички „спектакл“ што доаѓа како „песна“ што веќе се слуша со години. Реториката и демагогијата никогаш не изостанаа во политичкиот простор, што за жал од почетоците на демократијата сè повеќе станува основно разбирање на политиката.
И овие политички претстави кои ја препознаваат само реториката и демагогијата не се присутни само на политичкиот простор овде, туку се еден феномен кој се повеќе се манифестира дури и на глобално ниво. Сепак, овие феномени кои ја нарушуваат политиката во нејзината оригинална смисла како што се дискутира и пројектира дека во антиката како човечко дејство кое перформира полисија во нејзините најидеални форми, доаѓаат со поинакво лице и во наше време и простор.
Во нејзината студија „Политичка мисла: Водич за класиците“, авторката Лори Џoнсон вели дека „веќе знаеме дека според гледиштето на Сократ, повеќето политичари во Атина биле демагози и реторичари кои користеле елоквентност и силата на нивната личност да ги искушуваат гласачите да ги поддржуваат плановите што ќе ги направат посилни и побогати. Сократ знаеше дека повеќето, ако не и сите, од сегашните влади се потпираа на сила или измама да позајмат фраза од еден друг филозоф, Макијавели “.
Во политичката сцена во Македонија постојано се повторуваа истите празни реторики, додека многу проблеми поврзани со очекувањата на граѓаните не можеа да се артикулираат како политичка визија. Сите овие транзициони години ова доведе до недостиг на доверба во односите меѓу гласачите и политичките партии. Според многу податоци презентирани од невладини организации, еден голем број на граѓаните со право на глас сега повеќе не учествуваат во изборниот процес. Тоа е разочарување што доаѓа како последица на одвојувањето на политиката од реалните проблеми на народот. Токму оваа разочарување, со текот на времето, создаде милитантен и клиентелистички гласач кој останува предвидлив во пресметките на политичките партии.
Веќе кога е одреден датумот на изборите, се чини дека политичките партии ги „вклучија“ моторите за да го измамат наводниот електорат. Првите настапи на лидерите изгледаат разочарувачки. Овие настапи остануваат типични во синкрон со „фалената“ реторика за минатото. Единствениот дискурс што можеме да го слушнеме во овој пролог на предизборната кампања е „ќе победиме“, „нашата победа е сигурна“, „ние сме најдобри“. Иако е рано да се зборува за политички визии, првите знаци на овој предизборен период прикажуваат иста логика на фунционирање, истите популистички битки, кои не совпаѓаат со горчливата реалност на граѓаните, кои, од ден на ден, подлегнуваат на безнадежното разочарување.
Демократијата е центарот на политичката плуралност, на дебатата, на политичките визии структурирани во изборни политички платформи. Овие платформи ја структурираат и обликуваат изборната политичка чувствителност што произлегува од реалните проблеми со кои се соочуваат граѓаните. Политиката не се прави во хемисферите на личното его, туку на центарот на очекувањата за подобар, похуман и достоинствен живот во целата длабочина и ширина на егзистенцијата. Современите политички концепти го имаат човекот во епицентарот. Тие не произлегуваат во празнината на личната реторика, туку на центарот на заедничките интереси, во хемисфери каде човечкото суштество се појавува како политичко и културно суштество.
Без овие димензии, политиката станува утилитарна машинерија за држење или доаѓање на власт. Политиката останува неизбежна од демоните во однос на политичкиот субјект и институционалната организација. За да се одржи оваа првична врска помеѓу политиката и демоните, политичката арена мора да препознае идеал за креирање политики во епицентарот на човековата благосостојба. Напротив, тој ризикува да се дегенерира во концептите веќе опишани како Макијавелистички, кои власта ја препознаваат само како моќ. Точно, првите манифестации на раната предизборна кампања се состоеја од овој банален концепт на политика.
Бројни политички дегенерации во текот на изминатиот период веќе создадоа политички вакум во врската меѓу електоратот и политичата партија. Овој вакуум се преведува како недоверба, како апстиненција од демократското учество. Оваа апстиненција веќе презеде поинаква форма која поттикна трајно бегство. Заминувањето на младите е феномен што е резултат на овие политики и неможноста да се идентификуваат, артикулираат и да се проектира надеж за граѓаните во форма на добро осмислени политички понуди. Како и обично, во отсуство на конкретни политички понуди, се повеќе се појавува феноменот на демонизација како политичка битка која повеќе се прави за милитантни размислувања, со што ја исклучува политичката вклученост што подразбира проширување на сите различни социјални категории. Нема никакви знаци на платформи, политички понуди и тоа ја стимулира демонизирачката и екстремната реторика со уништувачки тврдења. Во такви ситуации, дебатата се претвора во арена на навреди од страна на партиските милитанти, демонизации и фрустрации кои немаат никаква врска со политичката култура.
Остануваат околу шест месеци до предвремените парламентарни избори. Можеби е доволно време да се разбере од сите политички партии за да сфатат дека ваквите „пофални“ политички дискурси нема да ја вознемируваат чувствителноста на електоратот што тие го таргетираат. Логиката на демонизација може да ги мобилизира партиските милитанти, но не и уморените граѓани, кои бараат конкретни политички понуди што ги исполнуваат нивните очекувања. Додека политичкиот „шум“ од претходната логика може да изгледа привлечен, тој само ќе ги задоволи партиските партии и ќе има мало влијание врз учеството на граѓаните во изборниот процес.
Луѓето бараат конкретни платформи за решавање на нивните многу преостанати проблеми, од осиромашен социјален статус до депресивен културен контекст што го стимулира бегството како излез од сегашните политички практики. Во суштина, политиката внатре во себе мора да култивира еманципаторска димензија. Таа мора да негува постојан дијалог за сите манифестации на човековото постоење, над сите проекции кои овозможуваат достоинствено бегство во дадена политичка и културна навика.