Можете да слушнете за политизираните училишта, но не и за политички стратегии за трансформација на образовниот систем. Сите зборуваат за загадениот воздух и животната средина, но никој не зборува за политики за заштита на животната средина, а уште помалку за нивната имплементација
Автор: Сефер Селими Jr.
Во земја каде политиката е главна тема на секој разговор, симптоматично е што во таа земја работите не одат добро. Во Северна Македонија, секој граѓанин е запознаен со политичките прашања, па дури и секој има теорија на заговор и децидно мислење за нив. Ако ова се гледа преку призмата на античката идеја за демократија би било најголемото достигнување затоа што тоа би значело дека секој граѓанин е вклучен во политиката, логично во управувањето со земјата. Сепак, овие разговори може да се разликуваат во нијанси на бои, пристапи или теми, но тие во суштина зборуваат за политичари и партии, наместо за политика што се столбови на системот за владеење. Всушност, кај нас, говорот за политика е ехо од очајните повици кон планината која е “нема“ а не е одраз на совесен граѓанин со високи идеали за демократија.
Среде флуксот на овие разговори, секогаш се наоѓа личен интерес што е директно поврзан со партијата, но не и со политиката. Можеби ќе чуете за вработување како партиско ветување, но не и за политики за вработување што ќе овозможат еднакви можности за сите. Може да слушнете за промоции како награда за вклучување во гласање, а не за кадровски политики во јавните институции за да ги промовирате оние што навистина го заслужуваат тоа и да ги изберат најдобрите. Може да слушнете за политизираните училишта, но не и за стратегиските политики за трансформација на образовниот систем. Сите зборуваат за загадениот воздух и животната средина, но никој не зборува за политики за заштита на животната средина, а уште помалку за нивната имплементација.
Овој површен говор за политика го претвори таа во трка помеѓу поединци кои претставуваат партии да ги поврзат своите избирачи цврсто со приватни интереси, индивидуални услуги и услуги за јавни услуги за да се изгради софистициран клиентелистички систем кој зборува за партиите и политичарите, а не за јавните политики. Следствено, ова создава простор конкуренцијата да се одвива не преку конкуренција со идеи, оспорувајќи го статус квото и креирање на политики за развој, туку преку убедлива, манипулативна способност и за најдобрата понуда за конкретни индивидуални интереси.
И ова создава еден вициозен круг од кој граѓаните не можат да излезат и во меѓувреме политичарите и партиите сакаат да го задржат по секоја цена и оној што губи најмногу во овој случај е јавниот интерес. Гласачите треба да започнат да сфаќаат дека индивидуалните интереси на краток рок може да изгледаат прилично примамливи, но доколку тие одат над заедничкиот јавен интерес, тие исто така ќе се вратат како бумеранг против индивидуалниот интерес во моментот, додека тие самите ќе останат заробеници на партијата.
Qeveria e re e Maqedonisë së Veriut pritet që së shpejti të konfirmohet në Kuvendin e Republikës. Ajo nuk vjen me asnjë freski befasuese në aspektin e përzgjedhjes së kuadrove prandaj edhe çuditë janë pothuajse të pamundura dhe pritshmëritë duhet të jenë të kufizuara. Ajo që do të uroja që brenda kësaj përbërje qeveritare, posaçërisht tek ministrat shqiptar, të shohim një gjueti për kokat më të zgjuara brenda institucioneve që janë lënë në margjinat e korridoreve burokratike për shkak të mungesës së ambicjeve të tyre partiake, por që janë profesionist të përbetuar në integritetin dhe profesionalitetin e tyre. Nëse do arrijnë t’i gjejnë për t’i avancuar duke ju dhënë hapësirë dhe mbështetjeje për punë, dhe kjo varet kryesisht nga vullneti i tyre sepse të tillë ka në çdo institucion, do t’i bëjnë shërbim jo vetëm qytetarëve por edhe vetes së tyre. Atëherë do të mund të flasim më pak për politikë, e aq më pak për partitë dhe politikanët.
Новата влада на Северна Македонија се очекува наскоро да биде потврдена во Собранието. Таа не доаѓа со изненадувачка свежина во однос на изборот на кадри, па дури и изненадувањата се скоро невозможни, а очекувањата треба да бидат ограничени. Она што би сакал е дека во рамките на овој владин состав, особено албанските министри, да гледаме лов на најпаметните глави во рамките на институциите што се оставени на маргините на бирократските ходници заради недостаток на нивни партиски амбиции, но кои се професионалци кои веруваат во нивниот интегритет и професионализам. Ако успеат да ги најдат да напредуваат со тоа што ќе им дадат простор и поддршка за работа, а тоа зависи главно од нивната волја затоа што има такви во секоја институција, тие ќе им служат не само на граѓаните, туку и на самите нив. Тогаш ќе можеме да зборуваме помалку за политика, а уште помалку за партии и политичари.
