Резултатите од последните избори се момент на политичка и демократска трансформација. Нова политичка реалност што доаѓа како изборно очекување. Можеби е предизвик да се тестираат уморните импровизации на партнерство. Политиката и демократијата бараат капацитети за да се соочите со новите реалности што изборната динамика се чини дека ги доведе пред политичкото одлучување
Пишува: Бардул Заими
Неочекуваниот изборен резултат создаде комплицирана пост-изборна ситуација. Уште не се знае како ќе се одвива процесот на коалицирање и колку ќе трае. Овој изборен резултат пред сè не дозволува политичка надмоќ како што научивме за време на претходните изборни циклуси. Политиката во Северна Македонија влегува во друга димензија на демократската игра која бара повеќе компромиси од партиите кои отсекогаш биле главните носители на формирањето на владата.
Пост-изборната конфигурација веќе бара нов пристап и друг демократски квалитет што доаѓа пред супериорно навикнатите лидери. Политичките партии веќе започнаа разговори, но сè уште нема знаци на договор меѓу нив. После втората средба со лидерот на СДСМ, Зоран Заев, лидерот на ДУИ, Али Ахмети изјави дека „колку сме блиску, толку сме далеку од договор“.
Заев исто така изјави дека сè уште нема договор, додека разговорите продолжуваат.
Партијата на Заев претходно објави дека се согласиле со ДУИ за круцијални прашања, но од неодамнешните изјави на двајцата лидери може да се разбере дека се уште има работа за да се постигне можен договор.
Додека Заев се чини дека брза да формира влада, Ахмети се издвојува за своето трпение во разговорите. Многу аналитичари, исто така, сметаат дека прашањето на разговорите е игра на нерви. Процесот на преговори подразбира силни можни позиции за преземање повеќе власт.
Пред Ахмети е предизборното ветување за албанскиот премиер што навистина ги направи преговорите со СДСМ покомплицирани и понепредвидливи. На Ахмети му е дозволуваат броевите да инсистираат на идејата за премиер кој веќе се гледа во форма на ротација. Политичката игра станува уште покомплицирана кога самиот устав во вакви случаи дозволува оној што го создава парламентарното мнозинство да формира влада.
Во меѓувреме, лидерот на ДУИ Али Ахмети ги покани албанските политички лидери на политичката маса. Заев оваа покана ја оцени како притисок врз него. Движењето Беса, пак, истакна дека во однос на политичката тркалезна маса, нивниот лидер Касами ќе зборува во среда, додека претседателствата на Алијанса за Албанците и Алтернатива учеството или не на состанокот што го поканил Ахмети го оставија во рацете на лидерите, Зијадин Села и Африм Гаши.
Средбата е закажана за 13 август и останува да се види дали ќе присуствуваат поканетите лидери. 13 август веројатно ќе означи нов момент и друга динамика на разговори во зависност од епилогот на оваа средба. Претходно, претставниците на Алијансата за Албанците и Алтернатива изјавија дека ќе го поддржат ДУИ само доколку Насер Зибери стане премиер. Токму прашањето на албанскиот премиер може да создаде политичка синергија во албанскиот политички блок во разговорите со СДСМ, притисок што може да им даде на разговорите сосема поинаква насока и динамика.
Евентуалното обединување околу оваа идеја веројатно ќе отвори друг хоризонт на пресметки, но и непредвидлив политички ангажман. Самиот факт што овие разговори се одвиваат со целосна доверба покажува фактот дека позициите на страните остануваат во почетната фаза, но со еден вид „разбирање“ да не се загрозува процесот на преговори. Најсоодветен збор за постизборната состојба е „непредвидлива“.
Исто како и резултатите од изборите.
Во оваа непредвидливост сега мора да се спроведе политика во Северна Македонија. Резултатите од последните избори се момент на политичка и демократска трансформација за кои се потребни други капацитети за нова политичка реалност што доаѓа како изборно очекување. Можеби е предизвик да се тестираат уморните импровизации на партнерствата.
Политиката и демократијата бараат капацитети да се соочат со новите реалности што внатрешните изборни пресврти се чини дека ги доведоа пред политичкото одлучување.