Политичките преговори секогаш се игра на нерви и мајсторство над тоа кој ќе избегне провокации и кој ќе може подолго да го издржи мултидимензионалниот притисок. Провокациите се вршат преку медиумите и информациите кои се шират во јавноста преку разни канали, понекогаш преку конкретни лица и понекогаш преку повик до високи партиски извори кои остануваат анонимни.
Автор: Сефер Селими jr.
Со конституирањето на парламентот и проверка на мандатите на новите пратеници, започнаа да се бројат уставните рокови за формирање на парламентарното мнозинство што ќе гласаат за следната влада. Шефот на државата сега треба да му го даде мандатот на „тој / неа кој ќе докаже дека формира парламентарно мнозинство за формирање на влада“. Преседаните и дилемите создадени во минатото, особено политичките и уставните егзибиции на поранешниот претседател Иванов со поделба на мандатот, се чини дека овој пат нема да создадат ситуации на неизвесност, но неизвесноста останува повторно во бројките за создавање на мнозинството.
Политичките преговори секогаш се игра на нерви и мајсторство над тоа кој ќе избегне провокации и кој ќе може подолго да го издржи мултидимензионалниот притисок. Провокациите се вршат преку медиумите и информациите кои се шират во јавноста преку разни канали, понекогаш преку конкретни лица и понекогаш преку повик до високи партиски извори кои остануваат анонимни. Овие провокации имаат за цел да ослабнат или зајакнат одредена позиција на страните што преговараат и честопати да го мерат пулсот на мислење за можен компромис. Во меѓувреме, притисокот главно се гради врз партиските интереси за управување, врз исполнувањето на предизборните клиентелистички ветувања, личните кариеристички интереси, пристапот до јавните ресурси и пред се заштитата од неодамнешното и далечното минато. Кои се преговарачките ставови на најголемите партии што можат да го направат мнозинството:
СДСМ и коалицијата „Можеме“ – како победниците со мала предност, преговарачките позиции на СДСМ се слаби. Нивните шанси за успех во формирање на нова влада зависат од нивниот капацитет да направат компромиси што нема да бидат ниту мали ниту лесни. Јавните калкулации и со ДУИ и коалицијата Алијанса за Албанците-Алтернатива не му помагаат на нејзината позиција затоа што во двата случаи компромисите ќе бидат тешки:
– Коалицијата со ДУИ треба да дојде со компромис за „првиот албански премиер“ и тоа треба да се преведе во формула од која ДУИ треба да излезе „чист образ“ од процесот на преговори пред нејзините гласачи, додека СДСМ го задржува премиерот. Ова подразбира поголема поделба на власта и дали ДУИ е разумна со изразени квалитативни промени низ државниот систем.
„Заканите“ за коалиција со Алијанса за Албанците-Алтернатива не се со пониска цена и вклучуваат уставни измени и серија барања кои, според Заев, можат да бидат квалификувани како „националистички“. Доколку коалицијата Алијанса за Албанците-Алтернатива е можна формула за формирање ново мнозинство, таа во никој случај не може да доаѓа само со образложението дека ДУИ е во опозиција, затоа што тоа би била најголемата победа за самита ДУИ, која ќе се врати по не повеќе од 1 година посилна дури и во нејзините најдобри денови. Тоа исто така значи и трансфер на пратеници од ВМРО-ДПМНЕ, што значи финансиски цена и кредибилитет за стабилно управување.
ВМРО-ДПМНЕ и коалицијата – опциите се помали и скоро невозможни. Единствената можна опција е да се формира коалиција со ДУИ, вклучувајќи ги и двајцата пратеници на Левица, фашистичка партија со екстремни ставови што се надвор од фактичната реалност на Северна Македонија и геополитиката воопшто. Сепак, оваа варијанта останува повеќе како дополнителна карта во рацете на ДУИ отколку како можна варијанта. Згора на тоа, ВМРО-ДПМНЕ во своите редови сè уште има остатоци од фронтмените на Груевски и носителите на протестите што доведоа до настаните од 27 април. Оваа партија сè уште не се дистанцираше и не се извини за шовинистичкото владеење на Груевски и коалицијата со истото, вклучувајќи го и компромисот за албанскиот премиер доаѓа по цена на елиминирање на коалициската партија, во случајов ДУИ.
Покрај овие опции, постои можност за нови избори, решение кое не би одговарало само на СДСМ и која парадоксално е единствената партија што ја искористила како алатка за притисок на преговарачката маса.