Автор: Сефер селими јр.
Изборите донесоа резултат, сега партиите мора да ја градат коалицијата која ќе управува со земјата. Уметноста на преговори треба да го сподели својот удел во владата, каде секој се обидува да добие повеќе и да биде поблизу до предизборните ветувања. Во суштина, двете најверојатни коалициони партии мораат да најдат компромис за нивните главни ветувања: СДСМ да формира коалиција со ДУИ иако вети дека „ДУИ ќе биде во опозиција, зошто да не?“, А ДУИ со „Премиер“ првиот Албанец, зошто да не? ”. Може ли да се постигне компромис помеѓу нив? Зошто да не?! Политичките партии во Македонија покажаа дека немаат проблем да ги надминат своите главни ветувања и да најдат изговори од најлогичното до најсмешното за нивното неисполнување. Некои од минатото ветувања на СДСМ на пример: Реизбор на судии и обвинители; Просечна плата 30.000 денари; Казна за корумпираните политичари, враќање на злоупотребените пари и нивно јавно сметање на Триумфалниот лак. ДУИ: Имплементација на албанскиот јазик како службен јазик и казнување на носителите на функциите за нејзино спроведување; Ридови на сонцето; Отворање на границата во Лолојан; Серија инфраструктурни проекти што се прават Copy & Paste во секоја предизборна програма; Комплетна фискална и административна децентрализација и многу повеќе. Дури и партиите немаат проблем да ги надминат личните негодувања и омраза кога станува збор за власта, па затоа е многу можно да се види Мухамед Зеќири како се смее покрај пратениците на ДУИ, можеби дури и со видео во живо за време на изборите од нив на врвот на една функција. Не се изненадувајте ни со насмевката на Али Ахмети кога ќе се сретне со Зоран Заев, да не давате дури и „пет долари“ за неговиот „гнев и очај“ со навредата што Заев им ја направил на Албанците. Можно е да се видат Зијадин Села и Африм Гаши како се смеат за фотографирање на владејачката коалиција, да се држат близу до оние кои ги навредуваа дење и ноќе и кои „украдоа демократија од Албанците и гласови од нивната коалиција“. Во балканската политика, сè е можно освен нормалност!
Што ќе произведат пост-изборните преговори? Ние трпеливо мора да чекаме за белиот чад од оџакот на зградата на Владата. На крајот на краиштата, ова е она што најмалку треба да нè интересира како граѓани. Нашиот главен фокус, особено на Албанците, мора да надмине симболика и да не биде задоволен од популистичкиот триумфализам за институциите да бидат водени од албанските партии. Првата и најважната е одвојувањето од феудалниот менталитет за поделбата на пленот на моќта. Повеќе од кое министерсвто ќе преземат, треба да нè интересира кој е министерот надлежен за тоа. Повеќе од тоа кој директор или агенција „победи“ треба да нè интересира кој е на таа позиција. И повеќе од тоа кој е на таа позиција треба да нè интересира кој е процесот на селекција, неговите / нејзините надлежности и кој е видот, програмата и приоритетот во рамките на преземената задача. Не е утопично да се очекува професионална меритократија да доминира во селекцијата, отколку во партиските заслуги. Не е трагично што Министерството не припаѓа на ниту еден од ограноците на партијата, но на нејзиното чело е избран професионалец од село кој нема тежина во гласовите. Политичките партии мора јасно и транспарентно да воспостават добро дефиниран процес за исполнување на политичките позиции, отворајќи го патот за здрави амбиции, враќање на довербата во партиите и производство на држава која навистина се грижи за интересите на своите граѓани. Ова ќе ги испочитува самите нив, членовите на партијата и најмногу од сите нивни гласачи.
Како и да е, додека чекаме почеток на преговори за членство во ЕУ, критериумите за избор на лидери за клучни позиции треба да вклучуваат положба на испит за признавање на Европската унија (Европски студии), еден од неговите официјални јазици и правопис на албанскиот и македонскиот јазик. Зошто да не?!
Ах, и не ги заборавајте жените!