Пишува: Џелал Незири
Северна Македонија е едно од ретките места каде има многу државни, верски, етнички и историски празници. Во 2020 година, надвор од празниците викенди, ќе има уште десет неработни денови. Покрај користењето на празниците да не се работи, јавните и државните институции честопати ги поврзуваат викендите со денот на празниците. Така на пример, ако некој празник падне во четврток, тогаш е донесена одлука да не се работи дури и во петок, со цел да се поврзе празникот со викендот и да се добие добар мини-одмор. Ваквите продолжени викенди ќе има шест во текот на годината.
Дури и новогодишниот празник не трае еден ден. Обично прво се поврзуваат со католичкиот Божиќ, а потоа со православниот. Така, празниците на крајот на годината создаваат чувство на колективна летаргија, каде скоро целото општество е во еден вид хибернација, без волја за еден нов почеток.
Развиените општества живеат да работат. Кога нема ангажман, останува без работа или оди во пензија, едно лице може да доживее лоши периоди не заради социјална несигурност. Нивната загриженост, според Ерих Фром произлегува од чувството дека тие се бескорисни за општеството. Во нашето општество доминира логиката на неработење или продолжен одмор. Не е случајно голем дел од способните лица индиректно се насочени кон државните и јавните институции. Мотивот е дека таму работите малку, вашата плата е безбедна и имате стаж што ќе ви обезбеди пристојна пензија. Пензионирањето се чини дека е најсреќниот дел од животот од единствена причина – не треба да работите додека во друга страна имате месечна плата.
Новата декада во која влеговме мора да го разбуди новиот човек во нас. Човек кој ќе работи што сака и тоа да го реализира, кој ќе го пополни денот со креативни обврски, кој ќе ги почитува вредностите и ќе го има за цел најдоброто. Никој не падна од небото до врвот на успехот, но се искачил таму со многу напорна работа и задоволство.
Новата декада треба да го стимулира рационалниот човек кај нас, особено ако се има предвид дека на 12 април во Северна Македонија ќе се одржат предвремените парламентарни избори . При одлучувањето на кого да му ја доверам вербата да не застапува и управува со институциите и парите, гласачот честопати се води од специфичен индивидуален интерес – дали партијата му ангажирала некој свој; ако има силни гаранции за вработување, корист или тендер; ако тој ќе му го направи патот близу до дома … Или тој нема да гласа за партијата затоа што не ангажирал член на семејство или не го исполнил ветувањето дека ќе го вработи. Што е со училиштата или универзитетите, каде има многу луѓе со сомнителни дипломи кои можат да ги осакатуваат нашите деца? Што е со недостаток на економски развој, лошото управување и корупција што резултира во ниски плати и катастрофален животен стандард? Што е со недостатокот на борба против негативните појави како криминал, дрога, крадци? Што е со недостатокот на правда во судството? Што е со патната инфраструктура што ја поврзува земјата со соседите? Што е со недостатокот на вода, паркинзите, нашите градови? Зарем не треба да се земат предвид овие сериозни проблеми при одлучувањето за кого да гласаме?
Новата декада треба да биде нов почеток за сите. Конечно мора да се разбере дека размената на гласови за личен интерес е корупција. А, тогаш како да очекувате избраниот политичар да не го размени својот глас во Парламентот или Владата за личен интерес, значи да не е корумпиран?
Трчањето по работа со многу одмор и малку посветеност, како што е државната работата, нè тера да бидеме плен на политичките грабливци. Тоа е програмата за квалитет и рамка за нејзино спроведување што партиите мора да ги претстават како договор со гласачот. Истото мора да биде „ заверено“ на 12 април од страна на мнозинството гласачи. Секое отстапување од овој договор треба да резултира во масовни протести на „договорените“ пред седиштето на партијата.
Во новата декада, третата деценија од 21 век, треба да се промениме ние за да се променат и политичарите. Добриот народ не може да избере лоши политичари. Или добри политичари да бидат избрани од лош народ. Францускиот филозоф, дипломат и политичар Жозеф де Маист рече: Секој народ има лидери што ги заслужува.