Една навреда, друга вулгарност, станува релевантна, се медиатизира, додека компетентното размислување засновано врз знаење, истражување и верификација е прогонето на маргините на медиумската сфера. Ова е време на медиокритетска медиатизација, што веќе се појавува како нов вид тоталитаризам и кој со нетрпение бара да го окупира јавниот простор.
Автор: Бардил ЗАИМИ
Времето на светот на современата технологија доаѓа предупредена уште од 60-тите години од еден од најдобрите и најпарадоксалните познавачи на развојот на медиумите, Херберт Маршал Меклухан. Тој е познат како филозоф на медиумите, додека неговите драматични предупредувања го означуваат крајот на Галаксијата на Гутенберг и книгата како медиум. Името на МекЛухан е исто така поврзано со дефиницијата за „глобално село“, што во тоа време значеше доминација на телевизијата како медиум. Сепак, овој автор во никој случај нема да посочи дека книгата како медиум завршила, но ќе укаже дека книгата останува релевантна, во меѓувреме ја менува нејзината улога.
Идејата за „глобалното село“ не се поврзува со Интернетот, туку со телевизијата како медиум. Како и да е, „глобалното село“ е веќе неделива „метафора“ на Интернет-светот што ја дефинира повеќеслојната комуникациска димензија. За МекЛухан, „медиумите се пораки“, додека терминот „глобално село“ за него имал повеќе негативно значење на можен тоталитаризам што го расипува личниот идентитет култивиран од книгата и стимулира непредвидлив масовен идентитет.
Подоцна во медиумските теории „глобалното село“ започнува да презема други конотации на масовна комуникација и тоа означува момент на револуционерство во технолошкиот свет како што тоа го знаеме сега преку мрежните медиуми. Во теориите за медиумите, сеприсутноста на медиумските мрежните е објаснета во уште еден аспект, таа на демократизацијата на информациите. Токму, ова интерактивно учество на сите во онлајн медиумите, особено социјалните медиуми, отвори огромен јаз помеѓу квалитетот на информациите и навлегувањето во јавниот простор на вулгарни форми на рецептирање и комуникација.
На теоретско ниво се отворило дилемата дали живееме во време на „глобалното село“, сфатено како можност за културна комуникација, или живееме во време на „глобалниот масакр“ што овозможува да се зафати поплавување на екстремни вулгарности во јавната сфера. Интерактивноста на Интернет-медиумите, социјалните медиуми веќе создадоа уште еден хабитус на јавното мислење што ги скематизирал во медиокритет сите можни манифестации на човековата креативност. Губењето на референтниот систем во голема мерка го уништил релевантното размислување, она што ние го познаваме како компетентно размислување во одредени области. Во хаосот на „глобалното село“, особено овде кај нас, правото на слобода на говор и изразување во повеќето случаи се претворил во партизанска хистерична реакција која во секое време ја замаглува аргументираната мисла што знае како да продолжи со различната опшествена реалност и е способен да ги артикулира објективно секогаш во функција на човековиот напредок сфатен пред се како култура и хуманост.
За повеќе, оваа хистерична фаза на медиокритетското вклучување во јавниот простор преку социјалните медиуми лошо ја уништи индивидуата како свесен и култивиран субјект, а со тоа ја стимулира логиката на толпата што доаѓа и се консолидира како медиокритетски систем во социјалниот и институционалниот простор. Медиумите сè повеќе заради кликувањата и му даваат простор на овој нов тоталитет која е дефиниран како медиокритет. Овој медиокритет реално се распоредува во сите пори на системот, како моќ или како социјална мисла, истовремено служејќи како реакција на трудовите создадени за производство на празни противречности. И овој медиокритет веќе се медиатизира и го зазема најглавното место во јавниот простор одвраќајќи го она што сме навикнати да го препознаеме како добра интелектуална и професионална мисла.
Една навреда, друга вулгарност, станува релевантна, се медиатизира, додека компетентното размислување засновано врз знаење, истражување и верификација е прогонето на маргините на медиумската сфера. Ова е време на медиокритетска медиатизација, што веќе се појавува како нов вид тоталитаризам и кој со нетрпение бара да го окупира јавниот простор.
Ова на некој начин го предвидел и Џон Стјуард Мил кој истакнува дека „останува тенденција во целиот свет медиокритетот да стане движечка сила во човековата околина“. Што се однесува до францускиот есеист Џозеф Џуберт, „ медиокритетот останува одлична работа пред очите на медиокрите“.
Комплексноста на медиокритетот ја образложува и Гарет ван Онселен во есејот за медиокритет. Според него, за да ја разбереме вистинската тенденција на медиокритетот, мора да можеме да ги препознаеме дефинирачките карактеристики. Тој меѓу другото како карактеристики ги брои: апатијата, сомнежот, плиткоста, двосмисленоста, стравот; отфрлањето, моралната огорченост, тврдоглавоста и потребата. Според него, медиокритетот се држи до овие особини за да го одбие подлабокото разбирање и ценење за светот околу него. Тој го потенцира ова гласно и можеме да видиме како тој се идентификува со национализацијата која отсекогаш имала тенденција да морализира.
Медиокритетот секогаш има контрадикторна врска со совршената како човечки идеал затоа што не трпи диференцијација, што ја прави душата уникатна и креативна. Медиокритетот го познава генералното и одбива да продолжи со спецификикациите.
Исто така, медиокритетот има намалена врска со јазикот и секогаш живее помеѓу антагонизмот и славењето како состојба на екстремно тврдење. Кога е антагонистички, тој се бори и го негира значењето на зборовите, додека е на прослава тој е пијан со толкување на зборови и зачинети изрази. Основната цел на медиокритетот е да ги девалвира очекувањата, односно диференцирањето, а со тоа и социјалниот напредок како идеал. Медиокритетот ја има за цел еднаквоста како аморфна состојба, како не движење.
Герет ван Онселен истакнува дека „бидејќи медиокритетот има афинитет кон двосмисленоста и генерализацијата, тој е исто така добар пријател на клишеата“. Според него, клишето нè држи подалеку од истражување, но тие служат за друга цел. За необразованите, тие се алузии на мудроста, и така медиокритетот ги користи за да ги импресионира оние што можеби се импресионирани на тој начин да го одржуваат самопочитувањето.
Не ти треба памет за да разбереш дека сите овие карактеристики на медиокритетот можат да се видат во овој случај во нашиот „глобален масакр“. Еден вид униформност во многу случаи агресивен што не дозволува индивидуална диференцијација, но во секое време се обидува да го задржи светот ограничен со клишеа и редуктиран јазик, или „Newspeak-от“ на Џорџ Орвел.
Се разбира, излегувањето од оваа медиокритетска шема бара упорен напор. Медиумското образование останува многу важна димензија за еманципација и развој на медиумско рецептирање и јавно мислење. Релевантноста и креативноста во медиумите и јавниот простор можат да бидат обновени само ако на сцена се појавува консолидираното и провереното мислење кое веќе е протерано некаде на маргините и живее под урнатините на клишеата и просечните дискурси.