И ова шематска ситуација не е толку едноставна, бидејќи политичкиот дискурс се населува со ликови кои личат на оние од литература. Изборите се „трговски“ сезони, но и сезони на преселување од една во друга партија. Обично, најгласните и најагресивните се оние кои ги поминуваат вибраците на политичката “совест” од една партија во друга. Како што вели Шекспир во еден стих, „тие извадија отров што го немаат во нивните срца“. Мора да се докажат лојални за политиката на балканската типологија, без никаков принцип на функционирање, ваквата работа останува нормална.
Aвтор: Бардил Заими
Во овие декемриски денови изборната „температура“ почнува да се чувствува насекаде. Политичките партии веќе се „пуштени“ на терен да бидат „колено до колено“ со народот. Насекаде се чувствува „пареата“ на политиката, маглата на очекувањата што доаѓа во форма на мистериозни облаци, а во повеќето случаи епска. Датумот на избори се чини дека е далеку, но треската на виталните победи и загуби е толку близу.
Мобилизирачки изјави, калкулации но и агресивни партизански „арадати“ веќе ги „заострија“ прстите на впечатливи статуси и дисквалификувачките коментари, како што секогаш беше случај во текот на изборните циклуси. Идеологиите, политиката бара страшна омраза, вели Џорџ Конрад, автор на книгата „Антиполитика“. Политиката бара шеми и во животната средина овие шеми се обидоа повеќе пати. Заморот и фрустрацијата одамна се синоним на политиката.
И оваа шематска состојба не е толку едноставна, затоа што дискурзивниот политички контекст е населен со ликови кои на многу начини наликуваат на литературните ликови. Изборите се сезони на тргување, но и сезони на иселување од една во друга партија. Обично, најгласните и најагресивните се оние кои пренесуваат вибрации на политичката свест од една до друга страна. Како што вели Шекспир во еден стих, „тие извадија отров што го немаат во нивните срца“. Мора да се докажат лојални за политиката на балканската типологија, без никаков принцип на функционирање, ваквата работа останува нормална.
Всушност, во овој политички простор можете да побарате што сакате, но не и нормалност. Од почетокот на плурализмот, политиката е вратена во мрачен кафски лавиринт. Токму во овој лавиринт се создадоа политичките и економските олигарси кои последователно ги манипулираа граѓаните со својствените демократски тенденции.
Никогаш неодредените сенки во нивните стапици создадоа страствени поделби надвор од нормалната политичка логика. Поранешни грешници се појавија како денешни светци. Битката продолжи, не меѓу нив, туку помеѓу луѓето кои станаа дел од шемата и совршеното управување со егзистенцијалните шокантни ситуации кои се дизајнирани како злоба и гладијаторски војни.
Политичкиот и демократскиот простор отсекогаш се намалувал и дефрагментирал во милитантен и логичен протагинизам. Политиката не го подразбира ова шоу. Но, „трпените“ креатори на олигархиските салони не се колебаа да го постават на политичкиот и демократскиот простор гилотинот на егзистенцијална несигурност за полесно да се играат со етничките антагонизми кои постојано произведуваа етнички „спасители“ и човечки судбини.
Сите протагонисти на актуелната политичка сцена се деривати на оваа мизантропија, чии вени лежат во урнатините на транзицијата.
Фатално, спасението се гледа во логиката што доаѓа од овие урнатини. Дури и во навидум благородните мисии, матриците се украсени од сеприсутни, корумпирани олигарси кои никогаш не биле казнети од правдата, и покрај постојаните покренати сомневања. Тие повторно се дел од политичката сцена како политички и демократски начин на размислување и интрига. Тие се во нова „демократска“ улога и веќе се занимаваат со системски „реформи“ во процесот на интеграција.
Оттука, веќе се поделени две хемисфери во Северна Македонија. Хемисферата на политичките актери што се дегенерирала во утилитарен, изумрен прагматизам и мрачната хемисфера на граѓаните кои и покрај сиот свој очај одржуваат врска со оваа однапред одредена шема. Политичките и економските елити во секое време хранеа еден вид популизам, кој беше прифатен со неподнослива леснотија од еден дел на граѓаните. И покрај фактот дека веќе поминаа скоро три децении од воспоставувањето на демократскиот систем, поинклузивната модерна политичка еманципација сè уште се чини оддалечена
Дури и во овој пролог на предвремени избори се продолжува со истиот аваз. Култот на лидерот и партијата се чини дека триумфираше над демократизацијата и проектираната политика. Приврзаноста триумфираше над конструктивната критика и поинаквото размислување во истиот табор. Какофонијата и реториката триумфираа над политичката визија, над одгледувањето и решенијата за наталожените проблеми што ги оптоваруваат граѓаните.
Политичките партии повеќе се грижат за својата политичка егоцентричност отколку за реалната состојба на граѓаните кои ги поминуваат деновите со надеж за промени. Изгледа дека нема крај на политичките игри произведени некаде во кавкаските лавиринти на политичката отуѓеност. Плоштадот на униформираната политика е отворен како и секогаш, додека се слушаат истите рефрени на донесеното време.
Се чини дека е многу тешко да се премине на друго ниво на креирање политики. Една привлечна сила што доаѓа од постојаните елити секогаш ги менува координатите на политиката кон празна реторика и бескрајни ветувања. Тоа е злобен круг што ги блокира креативните политички енергии и создава конфликтна околина за неплодни судири.
Речиси три децении не е можно да се премине на друг политички концепт што препознава прецизни и модерни артикулации на многуте проблеми со кои се соочуваат граѓаните. Сто системски меѓузависности произведоа рамнодушна машинерија која го разградува институционалниот живот и го прави невозможно да се создаде предиспозиција за алтернативни артикулации на многуте проблеми што сега остануваат наблудувани како теорија и практика во европските земји.
Исто така е веројатно дека овие избори ќе „лебдат“ во густата магла на вечните дефекти на безвременската транзиција. Исто така на овие избори веројатно е дека ќе бидат промовирани темите за поделба и партиски придобивки. Изборната машинерија е вклучена за да го процесира уморениот и немоќниот електорат. Во отсуство на политички идеи, повторувањето останува единственото нешто што може да им се понуди на граѓаните. Играта започна и партиски маршеви се слушаат насекаде!