недела, декември 10, 2023

КУЛТУРАЛНА КОМУНИКАЦИЈА И “ЅИДОВИТЕ” НА КАBАФИC

Во оваа точка се засилува културниот провинцијализам, кој сега се протега како субкултура и како некомуникативна област со другите делови. Природата на провинцијализмот најдобро ја опишува Езра Паунд во еден од неговите есеи. Провинцијализмот, пишува тој, се состои од два дела: незнаењето за начините, обичаите и природата на животот на луѓето надвор од село, заедница или нација и желбата да се потопат другите во ова незнаење. Според него, провинцијализмот е повеќе од неука, тоа е незнаење плус похота во продолжетокот на незнаењето, таа е скриена злоба, честопати глума и агресивна злоба.

Aвтор: Бардил Заими

Секогаш кога ќе спомнеме недостаток на албанска културна комуникација, секогаш можеме да се потсетиме на поезијата „sидовите“ на грчкиот поет Константин Кафавис. Поетот на трагична спонтаност, тивко, виде многу бодилки, но со трагично воодушевување извика: “Како не ми пречеше кога беа подигнати sидовите, никогаш не ги слушнав sидарите, ниту еден единствен звук, без да сфатам дека ме одделија од остатокот на светот “. Сега веќе многумина го опишаа мрачниот пејзаж на културната комуникација во Албанија. Во стотици страници го опишуваат здодевното лице на аксиденталните комуникации, кои како бран на идентитетскиот ветер, кои додека ги отвораш, затвораш очите остануваат само жолтеникави наслови на весниците фрлени во агол.

Албанската културна не-комуникација сега станува грижа за сите оние што се обидуваат да дадат значење на животот преку културни и литературни тврдења. До сега се водеа многу разговори и дискусии за невозможноста за нормална комуникација на албанската културна арена, кои покрај тоа што претрпеле момент на квалитативна трансформација, во исто време не успеваат да ги идентификуваат бариерите на оваа не-комуникација.

Горкоста на екскомуникацијата

Подигнување на sидовите повеќе се перцепира како метафизичка разновидост и многу малку како реална состојба на екскомуникацијата, која мора да бара начин да го пронајде другиот, одамна исчезнатиот веќе под урнатините на транзицијата, во просторот на бројни културни и книжевни трансфери, кој се намалува во својот повој, одржувајќи ја живата креативна топлина со најновите хаками.

Горкоста на албанската културна комуникација, во текот на овие транзициони години, се чини дека не успеа да ги идентификува „црните дупки“ на екскомуникацијата, кои постојано се појавуваат во различни форми, а во секоја здодевна сезона на некомуникација заземаат ново свечено лице,  но секогаш во функција на намерно недоразбирање.

Постојано се дискутира за албанскиот културен императив, за итна потреба од нормална културна комуникација меѓу Албанците, но секогаш постои камен за сопнување што повеќе не е административен, што произлегува од интензивирање на случајните соработки со незнаење, што доаѓа и ја проширува својата моќ поседувајќи и станувајќи портпароли на парчиња културна пустина.

Можеби конечно треба да сфатиме дека вредносен референтен систем, кој претходно го консолидира и зајакнува квалитетот на културната и литературната продукција, сега е претворена во какофонија, трошка соработка што пред да ја признае вредноста, го препознава „братското“ лицемерие на испреплетаноста со илјадници вонкултурни и воннаставни навои.

Во согласност со ова тврдење, се присетуваме на маестрото на албанското пишување, Фаик Коница, кој во времето кога ја отвори рубриката „Тајмер на албанските писма“ претходно поставил систем на референци, или како што ги нарече, точки на поддршка, од каде тој го проценуваше книжевното пишување. Тој беше првиот што ја спореди албанската литература со најдобрите дела во светот.

Би било вообразеност да се претендира такво нешто во ова време, но обидот да се воспостави проверен систем на креативни референци ќе овозможи културна и литературна комуникација за да се здобијат со благосостојба на подлабоко признавање на продукциите во сите области.

Бришење на референтен систем

Бруталното бришење на идеологизираниот претходниот референтен систем и недостатокот на напори за воспоставување и консолидација на нов систем, во согласност со хоризонтот на културните и литературните очекувања, доведоа до повторување до баналноста на прогонувачката прошетка во културните комуникации.

Од овој бран на загриженост, лесно може да се забележи недостатокот на институционализација на културниот и литературниот живот, но секогаш сфатен како креација кој очекува вистинска комуникација, а не како претенденција за производство на креатор-институција или креатор-држава.

На крајот, институциите не можат да го создадат писателот, уметникот, но тие можат да ја консолидираат креативноста и можат да дадат добра физиономија на културната и литературната продукција

Во текот на годините на транзиција, на врвот на хиерархијата на институциите се луѓето кои спијат во провинцијалноста на работните места, кои фасцинирани од височините на моќта, го пустошат креативното управување на институциите.

Во отсуство на референтен систем и во отсуство на консолидиран институционален живот, сè добива еден предзнак на големоуното волонтерството. Во овој момент на бледнеење, брутално се изменува епицентарот на културното и литературното препознавање и брутално се поставува културната самоизолација

Во оваа точка зема замав културниот провинцијализам, кој сега се протега како субкултура и како некомуникативна област со другите делови. Преголемата природа на провинцијализмот најдобро ја опишува Езра Паунд во неговиот есеј. Провинцијализмот, пишува тој, се состои од два дела: од незнаење за начините, обичаите и природата на животот на луѓето надвор од село, заедница или нација и желбата да се потопат другите во незнаење.

Според него, провинцијализам е повеќе од неука, тоа е неука плус похота по незнаењето, таа е скриена злоба, честопати глума и агресивна злоба. Се чини дека за време на сите овие транзиции албанските културни простори страдаат од ова незнаење и од оваа злоба.

Релативизацијата на вредностите во името на масовната култура и духот на глобализацијата дополнително ја збунува интраалбанската културна комуникација. Пазарната моќ, светскиот спектакл и профалното рецептирање на добрите вредности, го катапултираа жонглерот уметник во јавната сфера, оној кој знае како лесно да го допре нервот на јавноста жеден за гестикулации.

И овој вид на површина комуницира за чуда, бидејќи зад нив стојат моќни вложувања и куратори кои веќе долго време разбрале како можат да соберат пари. Сите оние кои претендираат да поседуваат продуктивен ум, се изгубени во овој свет на спектакл, кој изобилно ни го нудат медиумите. Тие само можат да се поклонат пред ламбата со малку светло на креативноста и да се надеваат на друго разбирање, во друго културно опкружување.

Во време кога креаторите не можат да сметаат на пазарот за продажба за нивната културна и литературна продукција, мислам дека е императив да ги вметнат во чадорот на културната заштита, бидејќи само на тој начин тие можат да преживеат и да им се даде можност да ја продолжат нивната креативност.

Нови форми на културна комуникација

Мекенат останува пожелна форма што може да ја апсорбира вистинската креативност и потоа да ја афирмира како систем на вредности. Интра-албанската културна комуникација треба да започне со премисата на проверен вредносен систем и надвор од субкултурниот отпад. Оваа комуникација исто така мора да ги надмине шематските форми и во меѓувреме да бара нови начини и форми на комуникација. Културните и литературните медиуми претставуваат можност за комуникација, но исто така се чини дека не се во можност да го преживеат светот на спектаклот. Појавата на интернет културни портали може да ја забрза културната комуникација.

Да не бидат погрешно разбрани, треба да се напомене дека субкултурите изведби, светот на спектаклот, имаат рецептори во друг степен, но кога тоталитетот на културниот императив е еднаков со нив, тоа значи недостаток на елементарна смисла да се разликува што е добра вредност од она што е преодно како производство.

Можеби веќе изгледа како декадентно спомнувањето на периодот на Национална ренесанса, но за тоа време културната комуникација во рамките на албанската заедница била многу поцврста отколку што е сега. Идентитетската визија и концептуализацијата како целина на албанската култура останува да се восхитуваме уште ден денес.

Во време кога концептот за култура се прошири со нови теоретски пристапи и беше заменет со современи културни политики кои влијаат на широк спектар на луѓе, императив е во иднина да се воведат нови комуникациски практики за полесно да се препознаат културните и литературните производства.

Бројни интернетски мрежи можат да бидат форма на комуникација доколку се создадени од професионалци и луѓе кои имаат одредено знаење за она што е вредно.

Признавајќи го мноштвото културни претстави, признавајќи ја збунетоста и урнатините во основата на културната комуникација, може да се потврди дека културниот живот, сепак, подразбира креативен дух, момент на трансформација и комуникација. Културниот идентитет и афирмацијата на креативните продукции пред сè подразбира кохерентен систем на вредности, постојан број на напори за да се победи безцелноста и фаталноста.

Чувството за само-корекција останува неопходна потреба да и се дадат нaјдобрите  димензии на културната комуникација.

Инаку, дури и со текот на времето може да се шепоти со фатално изненадување “Како не ми пречеше кога беа подигнати sидовите, никогаш не ги слушнав sидарите, ниту еден единствен звук, без да сфатам дека ме одделија од остатокот на светот “.

Të fundit