Presidenti amerikan Donald Trump ka deklaruar se Shtetet e Bashkuara kanë përdorur bombarduesit më të avancuar të saj, B-2 Spirit, për të goditur objektivat thellë nëntokësore të programit bërthamor iranian. Operacioni, sipas tij, përbënte një “moment historik” dhe ishte synuar të çonte në shkatërrimin e kapaciteteve për pasurimin e uraniumit në Iran, përcjell KDP.
Në një adresim publik, Trump tha se gjashtë avionë B-2 kishin lëshuar dymbëdhjetë bomba të tipit GBU-57, të njohura si “Massive Ordnance Penetrator” (MOP), në objektin e Fordow-t, ndërsa dy të tjera ishin hedhur në Natanz. Kjo përbën përdorimin e parë luftarak të bombës më të rëndë konvencionale në arsenalin amerikan.
Çfarë është B-2 Spirit?
B-2 Spirit është një bombardues strategjik me rreze të gjatë veprimi dhe teknologji të avancuar të fshehtësisë (stealth), i prodhuar nga Northrop Grumman për Forcat Ajrore të SHBA-së. Ai është projektuar për të shmangur radarët armiqësorë dhe për të depërtuar në hapësira ajrore të fortifikuara, duke qenë praktikisht i padukshëm në ekranet e zbulimit ajror.
Me një formë unike të tipit “krah fluturues”, pa trup apo bisht të dallueshëm, B-2 ka një hapje krahu prej 52 metrash dhe një gjatësi prej 21 metrash. Struktura e tij është ndërtuar me materiale që përthithin radarët dhe ka një profil të ulët reflektimi, çka e bën sipas Forcave Ajrore “me reflektim radarik sa një zog i vogël”.
Kapaciteti dhe armatimi
B-2 është i vetmi avion amerikan që mund të mbajë bombën MOP me peshë 13,600 kg, e aftë të depërtojë më shumë se 60 metra beton të forcuar. Kjo e bën atë armën kryesore për goditje ndaj objekteve si Fordow, që ndodhen thellë nëntokë.
I pajisur me katër motorë turbofan të General Electric, avioni mund të fluturojë në lartësi deri në 15,000 metra dhe ka një rreze veprimi prej 11,000 kilometrash pa furnizim, e zgjatshme deri në 18,000 kilometra me furnizim ajror. Kjo lejon që misionet të nisen drejtpërdrejt nga SHBA, siç ndodhi edhe në operacionin kundër Iranit.
Një simbol i fuqisë strategjike amerikane
B-2 është gjithashtu pjesë e triadës bërthamore të SHBA-së dhe mund të transportojë deri në 16 bomba bërthamore të tipit B83. Kjo e vendos atë në qendër të strategjisë parandaluese amerikane.
Megjithëse u planifikua të prodhoheshin 132 njësi gjatë Luftës së Ftohtë, pas rënies së Bashkimit Sovjetik u ndërtuan vetëm 21 avionë. Me një kosto prej 2.1 miliardë dollarë për njësi, B-2 mbetet aeroplani më i shtrenjtë ushtarak i ndërtuar ndonjëherë.
Trump: Tani është koha për paqe
Pas sulmit, Trump shkroi në platformën e tij Truth Social: “Tani është koha për paqe. Nëse Irani nuk reflekton, sulmet e ardhshme do të jenë më të mëdha dhe më të lehta.”
Edhe kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu përshëndeti ndërhyrjen, duke thënë se ajo “do ta ndryshojë historinë” dhe e cilësoi përdorimin e B-2 si demonstrim i “paqes përmes forcës”.
Nuk ka ende një reagim zyrtar nga autoritetet iraniane për dëmet apo viktimat e mundshme. Megjithatë, përdorimi i B-2 në këtë operacion thekson aftësinë e SHBA-së për të goditur objektiva të mbrojtur rëndë dhe të izoluara, në një kohë tensionesh të shtuara në Lindjen e Mesme.