Pastaj i feks një pyetje therrëse: çfarë mbetet nga gjithë ky rrugëtim? Nuk ka një përgjigje, dhe nuk mund të ketë. Mbase mund të ketë një përgjigje, që gjithmonë mbetet moralizuese. E shmang, siç i ka shmangur gjatë tërë kohës trivialitetin, siç i ka shmangur “idetë e gatshme”, siç i ka shmangur skemat që të çojnë tek i njëjti ligjërim. E ndjen edhe njëherë veten kaq të vetmuar, kaq të pafuqishëm, ndërkohë që fleta e bardhë edhe njëherë fatalisht e grish. “Nuk ka shpëtim”, belbëzon. Çfarë mbetet? Jehonë si një lutje përpara skeletëve të kuptimeve të qëmotshme dhe të kuptimeve të reja. Bota ka ndryshuar, por ai ka mbathur të njëjtat këpucë dhe po dëgjon të njëjtat fishkëllima melankolike të trenave të largët. “Çfarë mbetet?”, nuk është një pyetje, është vetë esenca e jetës, vetë rrugëtimi, vetë qenësia që përhapet si polen mbi gjësendet dhe mbi njerëzit. Është jeta e vetëmjaftueshme në vetvete, është një dritë e zbehtë hëne që i zbulon gjërat qetësisht, në një ekzistencë tjetër, mbase në një ekzistencë të vërtetë.
Shkruan: Bardhyl Zaimi
Një krijues, në të shumtën e rasteve, përballet me demonët e vetmisë së tij, në një fushëbetejë pa dëshmitarë. Është një fushëbetejë tundimesh, përpjekjesh mjerane, lumturish të çastit, fitoresh fatale, dëshpërimesh, dorëzimesh dhe mpakjesh të skajshme. Ai udhëton fillikat në djerrinën e pamundësive, ngjitet dëshpërimisht në majat sizifiane të absurdit, pastaj bie, plandoset dhe, në agoninë e vetëdorëzimit nga magma e asgjësë, krijon një topth shprese, një rreze drite për të shëruar plagët e rifillimit.
Përkatësi të tjera i vijnë rreth e rrotull për ta pushtuar, për ta absorbuar, për ta bindur për të vërtetën e tyre, ndërkohë që ai ka hedhur vështrimin përtej, për t’u çliruar nga plagët e realitetit, për t’u çliruar nga çdo përkatësi vrastare e totalitetesh që i krijojnë krupë, që ia gërryejnë ekzistencën e brishtë, ekzistencën fluide, parake, që nuk mund të ngurtësohet në mendim, në predikim, në ekzistencë sociale, në normalitet dhe trivialitet.
Liria i duket e tmerrshme, i duket gjendje skajshmërisht e rëndë, e papërballueshme nga përmasa njerëzore, e ndryshme nga liria që proklamohet, që mbetet një lloj simulimi i lirisë. Kërkon të përngjitet me sendet, me njerëzit, por e ka të pamundur, sepse dyzimi brenda tij ia pamundëson përngjitjen, e privon nga shkëlqimet e matanshme. E vërteta e tyre nuk është e vërteta e tij. Kjo premisë nuk lë vend për kompromise, përkundrazi, e ushqen rebelizmin si kërkim i pafundëm në ndjeshmëritë e ferrit të përditshëm dhe yjësisë delirante ku ka hedhur pa dashje vështrimin e tij.
Për sa kohë provon të ndjekë një ëndërr, një rrugëtim mbase të paracaktuar, ai e jeton me intensitet kulmor vrullin që buron nga qenësia e tij. Është i përhumbur në këtë rrugëtim, në delirin, nganjëherë, edhe të një madhështie të kotë, të një vetëveçimi të zgjedhur si fat, që shndërrohet në përkatësi, nganjëherë në vetëmohim. Dhe koha rrjedh në klepsidër në mënyrë të pavërejtur. Ai e ndjen se diçka e mnershme, në formë konike, ia shpon qenësinë, por nuk ankohet, sepse qenësia e tij e kërkon pikërisht këtë plagë, që mbetet plagë e paartikuluar e një mase njerëzish.
I kërkon fjalët për ta rrokur deri në fund këtë dekompozim të brendshëm, por nuk arrin t’i gjejë. Sa më tepër që i përafrohet një shpjegimi, aq më tepër bota i duket e pashpjegueshme. Fjalët heshtin, hesht edhe qenësia e tij. Në një moment tjetër i sillen në kokë qindra emra, qindra fragmente njerëzish, por çdo gjë në kokën e tij duket kaotike, përtej definimeve, përtej leksioneve, përtej referencave, përtej dijes që ripërsëritet. Pastaj ua hedh një shikim të beftë gjithë atyre shkrimeve, që i duken si një shkretëtirë e frikshme. Pastaj i feks një pyetje therrëse: çfarë mbetet nga gjithë ky rrugëtim? Nuk ka një përgjigje, dhe nuk mund të ketë. Mbase mund të ketë një përgjigje, që gjithmonë mbetet moralizuese. E shmang, siç i ka shmangur gjatë tërë kohës trivialitetin, siç i ka shmangur “idetë e gatshme”, siç i ka shmangur skemat që të çojnë tek i njëjti ligjërim.
E ndjen edhe njëherë veten kaq të vetmuar, kaq të pafuqishëm, ndërkohë që fleta e bardhë edhe njëherë fatalisht e grish. “Nuk ka shpëtim”, belbëzon. Çfarë mbetet? Jehonë si një lutje përpara skeletëve të kuptimeve të qëmotshme dhe të kuptimeve të reja. Bota ka ndryshuar, por ai ka mbathur të njëjtat këpucë dhe po dëgjon të njëjtat fishkëllima melankolike të trenave të largët. “Çfarë mbetet?”, nuk është një pyetje, është vetë esenca e jetës, vetë rrugëtimi, vetë qenësia që përhapet si polen mbi gjësendet dhe mbi njerëzit. Është jeta e vetëmjaftueshme në vetvete, është një dritë e zbehtë hëne që i zbulon gjërat qetësisht, në një ekzistencë tjetër, mbase në një ekzistencë të vërtetë.