Diplomatët e lartë të Japonisë, Kinës dhe Koresë së Jugut u takuan të shtunën në Tokio, duke kërkuar pika të përbashkëta mbi çështjet e sigurisë dhe ekonomisë në Azinë Lindore, në një kohë kur pasiguria globale po rritet.
“Duke marrë parasysh situatën ndërkombëtare gjithnjë e më të rënduar, besoj se mund të jemi vërtet në një pikë kthese në histori,” tha ministri japonez i Punëve të Jashtme, Takeshi Iwaya, në hapje të takimit me homologun kinez, Wang Yi, dhe atë koreano-jugor, Cho Tae-yul.
Të tre diplomatët ranë dakord të përshpejtojnë përgatitjet për një samit trepalësh që pritet të mbahet këtë vit në Japoni, ku do të diskutohen gjithashtu mënyrat se si Tokio, Pekini dhe Seuli mund të përballen me rënien e normave të lindshmërisë dhe plakjen e popullsisë, tha Iwaya në një deklaratë të përbashkët pas takimit.
Ky është takimi i parë i ministrave të Jashtëm të këtyre vendeve që nga viti 2023, në një kohë kur presidenti amerikan Donald Trump po rishqyrton aleancat shumëvjeçare, duke i hapur potencialisht rrugën Pekinit për të forcuar lidhjet me vende që tradicionalisht janë në linjë me Uashingtonin.
“Tri kombet tona së bashku kanë një popullsi prej gati 1.6 miliardë banorësh dhe një prodhim ekonomik që kalon 24 trilionë dollarë. Me tregjet tona të gjera dhe potencialin e madh, mund të ushtrojmë një ndikim të konsiderueshëm,” tha Wang. Ai shtoi se Kina dëshiron të rifillojë bisedimet për tregtinë e lirë me fqinjët e saj dhe të zgjerojë anëtarësimin në Partneritetin Gjithëpërfshirës Rajonal Ekonomik, që përfshin 15 vende.
Megjithatë, ndasitë e thella mbeten. Pekini është në mosmarrëveshje me Tokion dhe Seulin për disa çështje kyçe, përfshirë mbështetjen ndaj Koresë së Veriut, aktivitetin e tij ushtarak në rritje rreth Tajvanit dhe mbështetjen për Rusinë në luftën me Ukrainën.
Ministri koreano-jugor, Cho, tha se kishte kërkuar nga Kina që të ndihmonte në bindjen e Koresë së Veriut për të hequr dorë nga armët bërthamore.
“Po ashtu, theksova se bashkëpunimi i paligjshëm ushtarak midis Rusisë dhe Koresë së Veriut duhet të ndalet menjëherë dhe se Koreja e Veriut nuk duhet të shpërblehet për veprimet e saj të gabuara në procesin e përfundimit të luftës në Ukrainë,” shtoi ai.
Iwaya zhvilloi takime të veçanta me homologët e tij kinezë dhe koreano-jugorë, duke përfshirë dialogun e parë ekonomik në nivel të lartë me Pekinin pas gjashtë vitesh.
Një çështje kyçe për Japoninë në bisedimet me Pekinin ishte ndalimi i importeve të produkteve të detit japonez nga Kina, i vendosur pas lëshimit të ujërave të përpunuara nga centrali bërthamor i shkatërruar në Fukushima në vitin 2023.
Iwaya tha se kishte konfirmuar një angazhim të Kinës të dhënë në shtator për të lejuar importet e produkteve të detit dhe kishte kërkuar gjithashtu zgjerimin e importeve të produkteve bujqësore japoneze, përfshirë mishin e viçit dhe orizin.
“Vura në dukje se është e rëndësishme të jepet përparësi zgjidhjes së atyre çështjeve që mund të adresohen menjëherë,” tha Iwaya për gazetarët pas takimit.