Bashkimi Demokratik për Integrim me roje ditë e natë do të “mbrojë gjuhën”, ndërsa kryeministri Hristijan Mickoski qetëson dhe deklaron se nuk pret që të ndodhë asgjë të mërkurën.
Në prag të seancës së Gjykatës Kushtetuese, e cila do të mbahet të mërkurën (11 dhjetor), tensionet në skenën politike po rriten. Bashkimi Demokratik për Integrim me roje ditë e natë do të “mbrojë gjuhën”, ndërsa kryeministri Mickoski qetëson dhe deklaron se nuk pret që të ndodhë asgjë të mërkurën. Por presioni i krijuar në opinion rreth vendimit që duhet të merret mbi dispozitat e kontestuara të Ligjit për Gjuhët ka shkaktuar trazira dhe ndarje në gjykatë, e cila ushtron kontrollin e kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë në Maqedoninë e Veriut.
“Roja e gjuhës”
Aktivistë të opozitës së BDI-së u mblodhën të dielën pasdite (08.12) para dyerve të Gjykatës Kushtetuese dhe paralajmëruan se me “rojën e gjuhës” po mbrojnë Ligjin për Gjuhët. Nga VMRO-DPMNE mendojnë se BDI në këtë mënyrë po “hedh mjegull”, megjithëse janë të vetëdijshëm se të mërkurën nuk do të ndodhë asgjë.
“Edhe pasi të mos ndodhë asgjë, do të duhet të thonë se BDI e ka shpëtuar situatën. Në thelb, protestuesit janë politikanët e përfshirë në krime nga BDI kundër gjyqtarëve të BDI-së. Këshilla jonë është që të mos ngrijnë dhe të mos organizojnë ngjarje që janë thjesht PR,” deklaruan nga partia në pushtet.
Funksionari partiak i BDI-së, Arbër Ademi, është i vendosur që rojet e tyre do të qëndrojnë para gjykatës deri në seancën e 11 dhjetorit. “Jemi mbledhur këtu për të ngritur zërin për çështje që prekin themelet e barazisë së shtetit tonë multietnik. Kjo nuk është një ditë e zakonshme, as një thirrje e zakonshme. Sot më shumë se kurrë është momenti për të qëndruar të bashkuar për të mbrojtur atë që kemi arritur me shumë përpjekje dhe sakrifica. Më 11 dhjetor Gjykata Kushtetuese ka caktuar një seancë për të shqyrtuar kushtetutshmërinë e Ligjit për Gjuhët, i cili nuk është thjesht një akt juridik, por një simbol i Marrëveshjes së Ohrit dhe i cili përfaqëson barazinë gjuhësore,” deklaroi Ademi.
Sipas tij, anulimi i Ligjit do të nënkuptonte “shembjen e një prej shtyllave kryesore të Marrëveshjes së Ohrit, ndërsa koalicioni qeverisës pa legjitimitet, në vend që të punojë për një të ardhme të përbashkët, përçan dhe sulmon”.
Letra nga komuniteti akademik shqiptar
Më shumë se 250 nënshkrues, përfshirë profesorë universitarë nga komuniteti akademik shqiptar, kanë dërguar një letër në Gjykatën Kushtetuese në prag të seancës të mërkurën, ku do të diskutohet kushtetutshmëria e Ligjit për Përdorimin e Gjuhëve. Ata theksojnë se puna e mëparshme e Gjykatës Kushtetuese ka shkaktuar tensione dhe pakënaqësi sa herë që ajo ka marrë vendime të njëanshme dhe arbitrare, që kanë pasur pasoja serioze për marrëdhëniet ndëretnike.
Ata apeluan për respektimin e statusit të gjuhës shqipe si gjuhë e dytë zyrtare në Maqedoninë e Veriut, duke theksuar rëndësinë e saj për ruajtjen e vlerave kushtetuese dhe marrëdhënieve ndëretnike.
“E mërkura nuk është Dita ‘D'”
Kryeministri Hristijan Mickoski, gjatë një konference për shtyp të dielën, deklaroi se është duke diskutuar me partnerin e koalicionit rreth Ligjit për Përdorimin e Gjuhëve, i cili do të jetë në rendin e ditës në seancën e Gjykatës Kushtetuese të mërkurën, më 11 dhjetor. Megjithatë, ai theksoi se askush nuk duhet të ndërhyjë në këtë “proces aktual” të gjykatës.
Ai deklaroi se “të mërkurën nuk do të ndodhë asgjë,” pasi para çdo vendimi të Gjykatës Kushtetuese zhvillohen seanca përgatitore. Mickoski vlerësoi se qëllimi i BDI-së është krijimi i ndarjeve mbi baza etnike dhe se përpjekje të tilla do të vazhdojnë nga kjo parti politike.
“Së pari, parimi ‘si më parë’ përfundoi më 8 maj dhe u mposht. Por ende shfaq shenja jete dhe shohim se tema e vetme me të cilën BDI është e pranishme në opinion është krijimi i ndarjeve etnike. Ata trajtojnë vetëm çështje etnike, sepse në asnjë mënyrë tjetër nuk mund të tërheqin vëmendjen apo të imponojnë një temë, apo të fitojnë mbështetje publike. Ata provuan me agjendën e gjelbër, pamë se si përfundoi, dhe tani janë kthyer tek tema e vetme që mund të sjellë rezultate për ta,” tha Mickoski.
Paralajmërimet e Gjykatës Kushtetuese se më 11 dhjetor do të diskutohet kushtetutshmëria e Ligjit për Përdorimin e Gjuhëve kanë shkaktuar tensione brenda BDI-së në opozitë dhe kanë nxitur deklarata për bojkot nga dy gjyqtarë shqiptarë, të cilët po konsiderojnë të mos marrin pjesë në vendimmarrje. Kjo ka hapur debatin për legjitimitetin e vendimeve të gjykatës.
Sipas presidentit të Gjykatës Kushtetuese, Darko Kostadinovski, vendimi për këtë çështje duhet të merret nga të gjithë gjyqtarët. Çështja e Ligjit për Përdorimin e Gjuhëve përfshin 13 iniciativa nga qytetarë, parti politike dhe organizata të ndryshme. /DW