E hënë, 21 Prill, 2025

EDHE GREQIA PARALAJMËRON VETO PËR MAQEDONINË E VERIUT

Greqia është e shqetësuar për respektimin e Marrëveshjes së Prespës nga Maqedonia e Veriut pasi partia nacionaliste fitoi zgjedhjet presidenciale dhe parlamentare, shkruajnë mediat greke, përcjell KDP.

Athina është e vendosur të mos tolerojë një moszbatim të marrëveshjes “erga omnes” në brendësi të Maqedonisë së Veriut dhe është e gatshme të vërë veton ndaj procedurave të integrimit evropian për shtetin fqinj verior, shkruan Greek Reporter.

Po kështu, Bullgaria është në një kontest me Maqedoninë e Veriut për mos shtimin e pakicës bullgare në kushtetutën dhe çështjet gjuhësore të saj dhe ka bllokuar bisedimet e pranimit të Shkupit në BE për dy vitet e fundit. Sofja po pret gjithashtu qëndrimin e administratës së re të Maqedonisë së Veriut.

Në fushatën parazgjedhore dy fituesit e partisë VMRO-DPMNE, presidentja e zgjedhur Gordana Siljanovska-Davkova dhe lideri i partisë Hristijan Mickoski vazhdimisht kanë deklaruar se emri i vendit të tyre është “Maqedoni” dhe jo Maqedonia e Veriut.

Pas Marrëveshjes së Prespës që hyri në fuqi më 12 shkurt 2019, emri kushtetues i vendit ndryshoi në Republika e Maqedonisë së Veriut në vend të “Republika e Maqedonisë”, ose emri i përkohshëm Ish Republika Jugosllave e Maqedonisë (FYROM).

Para zgjedhjeve, Siljanovska shpesh kishte deklaruar se nëse zgjidhej, nuk do të betohej në Kushtetutën e Maqedonisë së Veriut, por do të ishte gjithmonë presidente e Maqedonisë.

70-vjeçarja Silianovska është zgjedhur në postin më të lartë shtetëror. Ajo është gruaja e parë që merr presidencën e Republikës në historinë e vendit.

Kryeministri i zgjedhur, Hristijan Mickoski, nga ana tjetër, pa e thënë asnjëherë hapur se do ta kundërshtojë Marrëveshjen e Prespës, deklaroi se kjo marrëveshje nuk e përfaqëson atë dhe se nuk do ta përdorë kurrë vetë termin Maqedonia e Veriut.

Partisë VMRO-DPMNE i duhen vetëm 3 ulëse në parlament për të formuar një qeveri koalicioni.

Qeveria greke pret formimin e administratës së re të Maqedonisë së Veriut për të parë nëse do të respektohet Marrëveshja e Prespës.

Ministri i Jashtëm grek Georgios Gerapetrititis ka deklaruar se Maqedonia e Veriut është shumë e vështirë të mos respektojë Marrëveshjen e Prespës, pasi është një marrëveshje ndërkombëtare që mund të sjellë sanksione serioze nëse shkelet. Në të njëjtën kohë, kjo do të shkaktonte edhe probleme në procesin e anëtarësimit të vendit në Bashkimin Evropian.

Një zyrtar grek i Punëve të Jashtme tha se “(Maqedonia e Veriut) ka detyrimin të respektojë me përpikëri Marrëveshjen e Prespës, e cila është një marrëveshje ndërkombëtare dhe përfshin  angazhime për vendin fqinj dhe është një parakusht për rrugën e tij të anëtarësimit në Bashkimin Evropian.

Sipas Siljanovska-Davkova, Marrëveshja e Prespës është ende “ligjërisht dhe politikisht e hapur” dhe është “miratuar në kundërshtim me ligjin kombëtar” dhe është “shkelje e rëndë e të drejtave kolektive dhe individuale të njeriut të qytetarëve të Maqedonisë”.

Kryeministri në detyrë dhe ministri i Jashtëm i Bullgarisë, Dimitar Glavçev, në përgjigje të rezultateve të fundit të zgjedhjeve në Republikën e Maqedonisë së Veriut, pohoi se Bullgaria ka arritur kufirin e saj për lëshime dhe kërkoi durim deri në sqarimin e përbërjes së qeverisë së re në Shkup.

Marrëveshja e PrePrespu nënshkrua më 12 qershor 2018, ndërmjet kryeministrit të atëhershëm grek Alexis Tsipras dhe homologut të tij të RMV-së Zoran Zaev nën kujdesin e Kombeve të Bashkuara ishte shkak për polemika në të dy vendet.

Sipas medias greke, sondazhet treguan se shumica dërrmuese e popullit grek kundërshtoi përdorimin e emrit “Maqedoni” në çdo formë nga vendi ballkanik, sepse ky është emri i rajonit historik verior të Greqisë, shtëpia e grekut më të famshëm, Aleksandrit të Madh. Grekët kundërshtuan ashpër traktatin duke mbajtur demonstratat më të mëdha të protestës të parë ndonjëherë në Athinë dhe Selanik përpara ratifikimit të marrëveshjes në Parlamentin grek në shkurt 2019.

 

Të fundit