Presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen prezantoi detaje të reja rreth Planit të Rritjes së Bashkimit Evropian për Ballkanin Perëndimor gjatë samitit të sotëm të Procesit të Berlinit, i cili u zhvillua në Tiranë. Plani do të përfshijë 2 miliardë euro grante dhe 4 miliardë euro kredi, por fondet do të lirohen me zbatimin e reformave, përcjell KDP.
Von der Leyen foli për Planin e ri të Rritjes, të cilin e shpalli për herë të parë në maj, gjatë një konference për shtyp me kryeministrin e Shqipërisë Edi Rama dhe kancelarin gjerman Olaf Scholz. Ajo tha se Plani i Rritjes ka potencialin, nëse zbatohet, të dyfishojë madhësinë e ekonomive të Ballkanit Perëndimor deri në fund të dekadës.
“Ai ka katër shtylla, e para është përfshirja e Ballkanit Perëndimor në Tregun e Vetëm Evropian në shtatë fusha kyçe, për shembull, tregtia elektronike, pagesat pa provizione, transporti rrugor, energjia elektrike dhe roamingu. Shtylla e dytë është që vetë Ballkani Perëndimor të përfundojë tregun e tyre të përbashkët rajonal, i cili do të rriste PBB-në e rajonit me 10%”, tha kryetarja e Komisionit.
Shtylla e tretë, shtoi ajo, janë reformat dhe përmbushja e standardeve të nevojshme të BE-së, duhet të ketë kushte të barabarta ndërmjet kompanive nga Unioni dhe rajoni. Shtylla e katërt ka të bëjë me rritjen e financimit të BE-së.
“Nëse bëhen përpjekje për reforma, ato do të përputhen me rritjen e fondeve të BE-së për investime. Ne kemi propozuar një paketë investimi prej 6 miliardë eurosh, e përbërë nga 2 miliardë euro grante dhe 4 miliardë euro kredi. E njëjta logjikë vlen edhe në paketën tonë të gjeneratës tjetër të BE-së për shtetet anëtare – investime dhe reforma; Financimi do të lehtësohet me zbatimin e reformave”, tha von der Leyen.
E pyetur për anëtarësimin e rajonit në BE deri në vitin 2030, von der Leyen theksoi se zgjerimi është një proces i bazuar në merita dhe nuk duhet të ketë një datë të ngurtë.
“Nëse dikush dëshiron të hyjë në BE deri në atë datë pa reforma, kjo nuk do të jetë kurrë e pranueshme për vendet anëtare, as nuk është e pranueshme që dikush të presë që anëtarësimi të ndodhë në një datë të caktuar, sepse kjo do të nënkuptonte asnjë zgjerim në Evropën e ardhshme. Afati është i papranueshëm për Komisionin”, tha ajo.
Në fjalën e tij, kancelari gjerman Scholz theksoi faktin se kjo ishte hera e parë që një Samit i Procesit të Berlinit ndodhte në një vend të Ballkanit Perëndimor. Ai gjithashtu theksoi se sot është nënshkruar një marrëveshje për njohjen reciproke të kualifikimeve profesionale ndërmjet vendeve të Ballkanit Perëndimor, pas tre marrëveshjeve të tjera mobilizimi të nënshkruara vitin e kaluar.
Përveç kësaj, Scholz përmendi edhe disa tema të tjera të diskutimit gjatë samitit.
“Ndryshimet klimatike kanë një efekt të rëndësishëm edhe në Ballkanin Perëndimor. Me një partneritet rajonal mes Gjermanisë dhe Ballkanit Perëndimor, ne do të mbështesim financiarisht energjinë e rinovueshme me 1.5 miliardë euro deri në vitin 2030”, tha Scholz.
Ai njoftoi gjithashtu financimin shtesë të Zyrës Rajonale të Bashkëpunimit Rinor, si dhe 73 milionë euro për një projekt të ri të integrimit të Shqipërisë në energjinë e rinovueshme.
Kancelari gjerman e cilësoi Procesin e Berlinit si një histori suksesi dhe paralajmëroi mbajtjen e samitit të radhës të nismës në Gjermani në kuadër të 10-vjetorit të procesit.
I pyetur për marrëdhëniet Kosovë-Serbi, Scholz tha se ekziston një vendosmëri e qartë e Qeverisë gjermane, BE-së dhe SHBA-së për të zgjidhur konfliktin ndërmjet Serbisë dhe Kosovës dhe për t’i hapur rrugën një të ardhmeje të ndritur për të dyja vendet si anëtarë të BE-së. Ai dënoi sulmin ndaj policisë së Kosovës më 24 shtator dhe vlerësoi se ka pasur “sulm ndaj institucioneve dhe njerëzve”.
“BE dhe Gjermania kanë një qëndrim të qartë për këtë. Ne presim që rezultatet e hetimit të bëhen nga autoritetet e Kosovës dhe do të ishte mirë që autoritetet serbe të bashkëpunojnë me to. Do të ishte e dobishme nëse kjo ndodh”, tha Scholz.
Duke folur për të ardhmen e dialogut, Scholz shtoi se tashmë janë arritur disa marrëveshje ndërmjet Kosovës dhe Serbisë dhe zbatimi i tyre është i domosdoshëm, duke përfshirë Asociacionin/Bashkësinë e Komunave Serbe në veri.