E shtunë, 25 Janar, 2025

BETEJA BARTET NË SHBA – DIASPORA MAQEDONASE DHE BULLGARE NË “LUFTË” REZOLUTASH

Pas iniciativës së Diasporës së Bashkuar Maqedonase (UMD), senatori republikan nga Indiana, Mike Bronn, propozoi një rezolutë para Senatit duke kërkuar që gjuha maqedonase, historia dhe kultura e maqedonasve amerikanë të festohet në shtator të këtij viti. Por, komuniteti bullgar jashtë shtetit është mobilizuar menjëherë për të penguar këtë iniciativë, shkruan DW, përcjell KDP.

Siç shkruan “Trud”, organizata më e vjetër bullgare në SHBA – “Pirin” nga Çikago, së bashku me organizata të tjera bullgare, vazhdojnë fushatën me letra proteste kundër rezolutës, për të cilën thonë se është e mbushur me “falsifikime dhe manipulime”.

Media kujton se pas ndërhyrjes së bullgarëve jashtë shtetit dhe organizatave të tyre që vitin e kaluar të dyja dhomat e Kongresit u refuzuan dokumente të ngjashme. Më pas, organizatat bullgare “zbuluan gabimet në rezoluta dhe bënë një propagandë të madhe edukative”, duke shpjeguar se ato rezoluta bazoheshin në falsifikime dhe manipulime, për të përdorur Kongresin Amerikan si mjet për të rishkruar historinë dhe për të legjitimuar pretendimin se etnia dhe gjuha maqedonase ekzistonin para vitit 1944.

Tani të njëjtat përpjekje u bënë kundër rezolutës së sapo propozuar.

“Pas shuplakave që hëngri UMD me tentativën për rezolutën 741 në vitin 2022, me të cilat titistët vodhën historinë e bullgarëve maqedonas në SHBA, tani titistët nga UMD po provojnë Rezolutën 311, e cila është shumë më e shkurtër, pa shumë detaje”, kanë komentuar ata në rrjetet sociale “Pirin”. Disa prej tyre sigurojnë se “do të bëjnë gjithçka përsëri për të penguar popullin titist”.

Vlerësohet se sot në SHBA jetojnë rreth 500.000 qytetarë me origjinë maqedonase, numri më i madh i tyre në shtetet e Miçiganit, Nju Xhersit, Nju Jorkut, Ohajos, Indianës, Ilinoisit, Pensilvanisë, Floridas, Teksasit, Arizonës dhe Kalifornisë. Dhjetëra mijëra maqedonas u larguan në SHBA në vitet 1880, të tjerët në vorbullën e luftërave ballkanike 1912-1913, pastaj gjatë Luftës së Parë dhe të Dytë Botërore, Luftës Civile në Greqi nga viti 1946-1949, por edhe gjatë RSFJ-së.

Edhe pse, ashtu si paraardhësit e tyre, ata e vlerësojnë kulturën, gjuhën, identitetin dhe veçantinë e tyre maqedonase, politika bullgare e trajton atë si një inxhinieri të politikës së BE-së për të krijuar një identitet të ri.

“Maqedonizmi si krijimi i një identiteti të ri ka qenë gjithmonë politika shtetërore e Jugosllavisë, pastaj e Maqedonisë”, thotë Ljubomir Kyuchukov, ish-zëvendësministër bullgar i Punëve të Jashtme dhe ambasador.

“Ai (maqedonizmi) është një doktrinë ideologjike që funksionon me dijen e njerëzve. Dhe e kthyem nga ideologji shtetërore në qëndrim publik, e humbëm betejën për dijen e qytetarëve. Pas nënshkrimit të Marrëveshjes për fqinjësi të mirë në vitin 2017, një për qind e gjysmë e maqedonasve e konsideronin Bullgarinë armike. Pas imponimit të të ashtuquajturës “veto” në 2019 përqindjet u bënë 23. Një vit më parë bashkë me të ashtuquajturat Propozimi francez përqindjet ishin rreth 45, dhe tani nuk mund ta imagjinoj se sa janë bërë. Ne arritëm të krijojmë pikërisht atë që kërkon maqedonizmi – ndjenjën e diçkaje të veçantë, të ndryshme. Kemi punuar tërësisht në favor të maqedonizmit. Në Shkup mund t’i ngrenë një monument maqedonizmit fitimtar dhe në të të shkruajnë ‘Me mirënjohje të përjetshme për politikanët bullgarë’. Për njëqind vjet, autoritetet në Maqedoni janë përpjekur t’i bëjnë qytetarët të besojnë se nuk janë bullgarë dhe kanë dështuar. Ne ia dolëm për 4 vjet që të mos donin të ndiheshin bullgarë”, thotë Kyuchukov.

Sipas Assoc. Dr. Spas Tashev nga Instituti për Studime Popullore dhe Humane në Akademinë Bullgare të Shkencave (BAN), vitin e kaluar atë betejë e udhëhoqën organizatat joqeveritare në SHBA dhe fatkeqësisht nuk pati qëndrim nga Kuvendi Popullor. Ai mendon se është me vend që ta kemi tani, të paktën nga komisioni parlamentar për miqësinë me SHBA-në.

Ajo duhet t’i drejtohet Senatit Amerikan dhe t’i vërë në dukje të gjitha gjërat e pasakta dhe se në fund bëhet fjalë për imponimin e propagandës komuniste, thotë Tashev.

Ai beson se presidenti bullgar Rumen Radev do të mund të bisedojë me kolegun e tij amerikan Joe Biden, sepse deri më tani është treguar se ky është mekanizmi me të cilin arrijnë të bllokojnë disa nga sulmet.

“Për shembull, ne kujtojmë se si Shkupi, edhe përmes senatorëve amerikanë, pretendonte se Bullgaria ishte pengesë për integrimin evropian të Maqedonisë dhe pikërisht atëherë presidenti Radev arriti t’i shpjegonte Joe Biden se këto nuk ishin gjëra të vërteta. Ai vuri në dukje problemin me të drejtat e njeriut dhe që kur ka ndodhur kjo bisedë – nuk kam parë ndonjë presion të fortë amerikan ndaj Bullgarisë për të ndryshuar qëndrimin e saj”, vlerëson ai.

Siç raportoi Zëri i Amerikës, rezoluta e sponsorizuar nga Bron, i cili është i vetmi senator që është anëtar i grupit të Miqve të Maqedonisë dhe Maqedonasve në Kongres, duhet së pari të miratohet nga Senati.

Të fundit