Me një dozë hidhërimi dhe inati i gëlltis fjalët e Sekretarit të Përgjithshëm të NATO-s, Stoltenberg, se bota sot është në periudhën më të vështirë që nga Lufta e Dytë Botërore dhe se sfidat janë të njëjtat si dikur… ALARM i zëshëm! A duhet të shqetësohemi? – Po! Shkurt dhe qartë! Sidomos duke pasur parasysh që këtë deklaratë Stoltenberg e bëri gjatë takimit të presidentit rus Vladimir Putin me presidentin kinez Xi Jinping në Moskë.
Shkruan: Katerina Topallova
“Një botë e bashkuar është një botë më e mirë sesa kur është e ndarë. Por një botë e ndarë është një botë më e mirë se një e shkatërruar”. Ky mesazh i Winston Churchill sa fuqishëm ka kuptim sot, duke pasur parasysh se jetojmë në një botë bipolare, e cila është në prag të shpërthimit. Mesazhi i Churchillit është profetikisht i (pa)parashikueshëm, të paktën për ata që dëshirojnë dhe mund të lexojnë mes rreshtave, sepse po flasim për njeriun që në historinë e njerëzimit luajti një rol të madh si “rrobaqepës” i gjeopolitikës së dikurshme botërore dhe një strateg aktiv në fitoren e aleatëve në Luftën e Dytë Botërore. Domethënë, falë vizionit të tij, ne sot kemi dhe jetojmë në botën siç e njohim dhe kuptojmë, me të gjitha avantazhet dhe disavantazhet e saj… Por falë tij, sot disa çështje që duhej të ishin zgjidhur pikërisht në kohën e tij, ato na shkaktojnë kokëdhimbje, dhe jo vetëm për ne, por edhe për lojtarët e skenës së huaj… Nëse dikur “tre të mëdhenjtë”, në kohë lufte e sfidash, takoheshin dhe vendosnin për të ardhmen e botës, atëherë bashkoheshin kundër të keqes më të madhe nazizmit hitlerian, sot bota e shtrembëruar në të cilën jetojmë është e ndarë në të gjitha bazat dhe po përpiqet të shpëtojë veten nga shkatërrimi.
Me një dozë hidhërimi dhe inati i gëlltis fjalët e Sekretarit të Përgjithshëm të NATO-s, Stoltenberg, se bota sot është në periudhën më të vështirë që nga Lufta e Dytë Botërore dhe se sfidat janë identike si dikur… ALARM i zëshëm! A duhet të shqetësohemi? – Po! Shkurt dhe qartë! Sidomos duke pasur parasysh që këtë deklaratë Stoltenberg e bëri gjatë takimit të presidentit rus Vladimir Putin me presidentin kinez Xi Jinping në Moskë.
Jalta është më afër Moskës se Uashingtonit?! Cili dhe si është sfondi i takimit të aleatëve të vjetër-të rinj, Rusisë dhe Kinës? Dhe a do të ishte rezultati identik me fjalimin e parë të Churchillit në Parlament më 13 maj 1940: “Unë do t’i thosha Dhomës, siç u kam thënë atyre që iu bashkuan kësaj qeverie, nuk kam asgjë për të ofruar veç gjak, punë, lot dhe djersë. . Para nesh është një provë e llojit më të vështirë. Ne kemi shumë muaj të gjatë pune dhe përpjekjesh përpara nesh. Ndoshta pikërisht këtë donte të na thoshte Stoltenberg, duke përdorur fjalorin e Churchillit?! Por disi e shqiptoi me një dozë kujdesi dhe pasigurie?! Sidoqoftë!
Në kohën e fitoreve dhe triumfeve, Çurçilli dhe Ruzvelti u ulën pranë Stalinit në tavolinë, ose të themi sërish me një fjalor profetik: “Bota e bashkuar është një botë më e mirë se kur është e ndarë”. Sot Putini mbahet larg tryezës gjeopolitike të Perëndimit, por në përgjithësi, përshtypja është se Jalta sot është zëvendësuesi i Moskës?! Në vend të Churchillit dhe Roosevelt-it, në tryezë ulet ekonomia e dytë më e madhe në botë, Kina, ndikimi ekonomik dhe fuqia ushtarake e së cilës në botë janë në një nivel mjaft të lakmueshëm. Skenari dhe dramaturgjia, të cilat kërkojnë një fund të frytshëm “kinematografik”, në të cilin nuk mund të jemi vetëm dëshmitarë të heshtur.
Disa njohës do të thonë… Që të mos i përjetojmë momentet e tundimit në mënyrë kaq të pasigurt dhe dramatike, ata duhet, nëse asgjë tjetër, të kenë dëgjuar dhe analizuar Henri Kisingerin. Nuk ka nevojë të shpikni ujë të nxehtë! Gjithçka është thënë! Sfera e influencës së Rusisë ishte dhe mbetet kontinenti evropian, ndërsa sfera e influencës së Kinës është pikërisht Azia dhe Afrika dhe izolimi i plotë i ish-Commonwealth, por sot me në krye Shtetet e Bashkuara. Covidi nuk e ndaloi “pushtimin” ekonomik rus të Evropës, as atë kinez të Afrikës, por e shtyu atë, por lufta në Ukrainë dhe si i ndali gjërat, duke përgatitur botën për gjënë më të tmerrshme që duhej të shmbte ekonomia aziatike me pandeminë, dhe sot ngre me sukses një perde të re të hekurt, mes botës sonë dhe të tyre. Të ndarë deri në asht… do të ironizoj, është më e mençura që ne t’i rikthehemi mënyrës së vjetër dhe të mirë të luftës me armët konvencionale, sepse i kemi mbijetuar asaj biologjike.
Dhe ndërsa dikush atje po planifikon të ardhmen tonë në tavolinë, qoftë Moska apo Uashingtoni, nga lajmet botërore pas shtypit dramatik të Stoltenberg, unë veçoj: 1. Republika Popullore e Kinës hyn në Hungari me investimin më të madh ndonjëherë për të ndërtuar një fabrikë baterish. , pas ngrirjes së fondeve të BE-së në Budapest, duke i dhënë një shtysë të madhe ekonomisë hungareze. 2. Republika Popullore e Kinës shënon përvjetorin e ndërtimit të hekurudhës me shpejtësi të lartë Beograd – Novi Sad drejt Budapestit, faza e parë e lidhjes vertikale juglindore që është fokusi i investimeve kineze në tokën evropiane, duke vënë theksin në të ardhmen në Ballkan. 3. Me një manovër diplomatike (lexo ekonomike), Republika Popullore e Kinës pajton Iranin dhe Arabinë Saudite në tavolinë, pas një periudhe të gjatë armiqësie. 4. Burrshtetasit afrikanë kanë filluar t’i trajtojnë si foshnje ambasadorët evropianë në vendet e tyre, pas ankesave se ndikimi kinez në vendet afrikane ishte më i madh se ai evropian (video material tallje)!? Dhe si informacioni i fundit, i pesti veçoj: “Prapa sallës Universale në Shkup është shembur një rrugë, për shkak të aktiviteteve ndërtimore për ndërtimin e një objekti të ri”. Thjesht ilustruese, le të kapim botën përreth nesh, të shohim ku jetojmë dhe ku po shkojmë?! Ambis, vrimë!
Për fund, do t’i rikthehem Churchillit dhe një bisede të tij të famshme, të regjistruar nga biografi i tij Sir Martin Gilbert, duke përshkruar një dialog të shkurtër midis zonjës Astor dhe Winston Churchill. Biseda është një paradigmë e jetesës sonë, duket se kemi qenë gjithmonë një faktor i rëndësishëm në botën e zhvillimeve gjeopolitike:
Zonja Astor: “Po të isha e martuar me ty, do të të fusja helm në kafe”.
Winston Churchill: “Po të isha i martuar me ty, do ta pija me kënaqësi”.