Gjuhë lëshuar, mendime të lidhura!- ky është definimi për politikanin maqedonas.
Shkruan: Katerina Topallova
Kur diçka diçka e ndaloni, ajo bëhet tepër tërheqëse. Por nuk duhet të harrojmë se me ndalimin sjellim edhe turpin – si fenomen… Psikologjia e njerëzimit di të jetë shumë më e ashpër edhe për gjërat që nuk i prisnim, ndërkohë që mendojmë se jetojmë në një botë të qytetëruar të nënkuptuar, e cila kërkon që metodat e brutalizmit dhe represionit të jenë vetëm pjesë e së shkuarës sonë, krejtësisht të panevojshme sot dhe të tepërta për të ardhmen. Por ja, korniza në të cilën jemi vendosur, shkatërron totalisht imazhin që ëndërrojmë! Mendonim se kanë ikur ditët kur mendonim se duhej të turpëronim ose poshtëronim dikë në mënyrë që të ndryshonim sjelljen e tij. Por me gjasë duket se kemi gabuar…
Shkurti do të jetë një muaj interesant. Politikisht e turbullt për ne, por tmerrësisht reale për maqedonasit në Greqi, në pritje të kundërshtimit të vendimit të Gjykatës Themelore për regjistrimin e shoqatës-Qendra për gjuhën maqedonase në Greqi.
Përfitim apo anomali nga Marrëveshja e Prespës? Ose fluskula të përdorura shpesh – “por kështu ju e interpretoni atje!”, më thotë Markos Bolaris, zëvendësministri i Jashtëm në qeverinë greke e udhëhequr nga Syriza dhe ish-kreu i delegacionit grek në komisionin e përbashkët për rishikimin e teksteve të histories, në takimin e punës në Selanik në vitin 2019. Unë do ta parafrazoj përgjigjen e tij – “nuk njihet gjuhë e pranuar maqedonase në Marrëveshjen e Prespës, dhe termat “maqedonas” dhe “maqedonase” sipas marrëveshjes i përkasin Greqisë dhe janë pjesë e historisë greke… Kjo është si e lexoni dhe interpretoni Marrëveshjen e Prespës dhe është për punët tuaja të brendshme”.
E habitshme, sidomos për ata që e dinë çfarë bëjnë?
I njëjti qëndrim ishte edhe në profilin e kryeministrit grek të asaj kohe, Aleksis Tsipras, në Twitter, ndaj mbrojtësit tanë të absurditetit nxituan t’u përgjigjen kritikëve – “por kështu e interpretoni ju atje!” Pra ishte për përdorim të brendshëm grek! Të njëjtën gjë e ka konfirmuar së fundmi edhe prokurorja greke e qarkut, Anastasia Kalaitsi, e cila më 2 shkurt në Gjykatën e Qarkut në Lerin do ta kundërshtojë vendimin e Gjykatës Themelore për regjistrimin e shoqatës-Qendra për gjuhën maqedonase në Greqi. Në deklaratën e saj, duke sqaruar mjegullnajën e Prespës për mediat, ajo thotë: “Definimi i gjuhës ‘maqedonase’, i përmendur në Marrëveshjen e Prespës, ka vetëm një ngjashmëri përshkruese me rajonin gjeografik të Maqedonisë, i cili është pjesë unike dhe integrale e Republikës së Greqisë dhe nuk lidhet në asnjë mënyrë me të, si një idiomë gjuhësore sllave, e cila, sipas disave, flitej brenda kufijve gjeografikë të rajonit maqedonas të Republikës së Greqisë… Në Greqi, nuk ka qytetarët ‘maqedonas’ që flasin atë gjuhë, por shtetas grekë që flasin greqisht”.
Prandaj tani nuk e kemi të qartë se kush kë gënjen dhe kush kë manipulon? Por ngadalë gjërat po kristalizohen dhe po marrin pamjen e tyre të vërtetë. Edhe pse për shumëkënd është bërë e qartë se për çfarë dredhie bëhet fjalë, nuk u është bërë e qartë drejtuesve të “Ylberit” që kanë përqafuar paracaktimin e Prespës dhe prandaj uji tani po derdhet kudo, në gropa dhe vrima të ndryshme deri në zhdukje. Ja, shkurti është në prag ! Ne po presim…
Edhe pse tashmë është dëgjuar, “Ylberi” do të thotë sërish se thelbi është të demokratizohet Greqia për çështjet e minoriteteve dhe që Greqia të bëjë një reformë për zbatimin dhe zhvillimin e identiteteve moderne kombëtare. Në veçanti, t’i informojë qytetarët se identiteti kombëtar modern maqedonas është i ndryshëm nga ai që është “servuar” nga sistemi në Greqi me dekada. Ata janë anëtarë të pakicës kombëtare maqedonase dhe, natyrisht, si “Ylberi”, ata janë një “ilaç” për sëmundjen greke në çështjen maqedonase dhe më gjerësisht rreth stereotipeve kombëtare greke – çfarë do të thotë P. V. Sa bukur tingëllon kjo, por fatkeqësisht nuk arrin në veshët e faktorëve vendimtarë të shoqërisë dhe mendimit grek, të cilët, të mos harrojmë, janë djepi i demokracisë dhe një shtyllë e Evropës moderne, ose përkthyer ndryshe – “të verbër dhe të shurdhër”.
Ndoshta më interesant është qëndrimi i politikës maqedonase ndaj gjithë këtij procesi të mjegullt. Gjuhë e zgjidhur, mendim i lidhur! – ky është përkufizimi i politikanit maqedonas. Dhe së paku të gjitha qëndrimet dhe hapat e tij për kujdesin dhe aktualizimin e problemit me pakicën maqedonase në Greqi dhe të drejtat dhe liritë e tyre janë zgjidhur me Marrëveshjen e Prespës. Mirë, por nuk është ashtu! Politikani maqedonas dhe qëndrimi i tij ndaj minoriteteve, jo vetëm në Greqi, por edhe në Bullgari dhe vende të tjera, lidhin anekdotën për burrin dhe gruan me fëmijë me aftësi të kufizuara. Historia vijon kështu:
Burri dhe gruaja kanë katër djem me aftësi të kufizuara, nga mosha tetë deri në dymbëdhjetë vjet. Ata e kalojnë pjesën më të madhe të ditës të ulur në një stol në papastërtinë e tyre. Prindërit i lënë pas dore. Marrëdhënia e prindërve përkeqësohet, pasi secili dëshiron të fajësojë tjetrin për gjendjen e fëmijëve të tyre. Tani të dy po hezitojnë nëse do të kenë më shumë fëmijë.
Mësimin dhe interpretimin vetë mund ta bëni !
Çare!? Na duhen politikanë të vërtetë me pikëpamje të forta… Evropa gjithnjë iu nënshtrohet atyre. Gjithçka është fetish!