Shumë prej politikanëve, profesorëve dhe gazetarëve tanë e kanë shfrytëzuar këtë privilegj të demokracisë dhe lirisë në Maqedoni në përpjekje për t’i bërë armiqtë tanë Evropën dhe Amerikën.
Shkruan: Denko Maleski
Është fakti është se shumica dërrmuese e bullgarëve, shkencëtarë dhe njerëz të thjeshtë, nuk na njohin si komb dhe gjuhë të veçantë, por na konsiderojnë “të tyret”. Edhe çfarë? Një arsye tjetër pse nuk duhet të hyjmë në konflikt të drejtpërdrejtë me nacionalizmin bullgar, por ta anashkalojmë atë. Rruga e tërthortë u hap nga Bashkimi që në fillimin e negociatave, paralelisht me zgjidhjen e çështjeve historike me Bullgarinë.
Qeveria e pranoi këtë rrugë. Ata që duan që ne të sakrifikojmë të ardhmen tonë evropiane për t’u marrë së pari me Bullgarinë përmes rishikimit të Traktatit të Miqësisë, Fqinjësisë së Mirë dhe Bashkëpunimit dhe me BE-në përmes rishikimit të “propozimit francez”, e kanë gabim. Ata e kanë gabim kur kërkojnë nëpërmjet zgjedhjeve ose referendumit të na heqin nga rruga që të çon në Bruksel derisa bullgarët të kuptojnë se ne jemi ata që jemi: një popull i veçantë me një gjuhë të veçantë. Dhe çka nëse bullgarëve u duhen 100 vjet për të ndryshuar mendje? Të presim dhe të luftojmë?
Të njëjtin gabim tani e bëjnë ata që refuzojnë që bullgarët të hyjnë në kushtetutë derisa të ndryshojnë mendimin e tyre për kombin dhe shtetin maqedonas. A sjell rrezik përfshirja e tyre në kushtetutë? Po. Por nëse kemi marrëdhënie të këqija me Bullgarinë, kjo do të thotë nëse nuk punojmë me përkushtim për të pajtuar “të përbashkëtn” me “të veçantën”, vetëm atëherë ata mund të abuzojnë me pakicën.
Ne duhet të mësojmë se si ta mbrojmë kombin maqedonas në kushtet e lirisë dhe demokracisë, sepse format e vjetra të mbrojtjes nuk ekzistojnë më. Mbrojtja më e mirë e kombit dhe shtetit maqedonas është e vërteta. Nënshkrimi i marrëveshjes së Frontex me sindikatat e gjuhës maqedonase tregon se Bullgaria e ka humbur betejën për gjuhën, atë shenjë respekti për njerëzit që e flasin atë. Por shumica e bullgarëve do të vazhdojnë të besojnë se gjuha maqedonase nuk ekziston dhe se ajo është një dialekt i bullgarishtes. Edhe çfarë?
Ne po shkojmë me një Evropë demokratike dhe një Bullgari demokratike.
Por a nuk mundet Bullgaria të na bllokojë negociatat apo bullgarët në kushtetutë mund të jenë kalë troje? Mund të jenë të dyja. E tillë është bota në të cilën jetojmë, e tillë është politika ndërkombëtare, nuk ka garanci për asgjë. Por ajo që ndodhi dje me nënshkrimin e marrëveshjes me Bashkimin Evropian në gjuhën maqedonase tregon se shtetet anëtare mendojnë me kokën e tyre. Ata, në kundërshtim me mendimin e partnerit të tyre, Bullgarisë, shprehën respekt për gjuhën tonë, pra edhe për popullin maqedonas.
E njëjta gjë do të ndodhë edhe për temën e historisë. Politikanët kanë mbaruar shkolla dhe kanë shkencëtarë që i përmbahen të vërtetës objektive shkencore kur është fjala për mosmarrëveshjen maqedono-bullgare. Duke ditur diçka nga këndvështrimet e tyre dhe literaturën e tyre politike dhe historike, mund të them se nuk ka shkencëtar apo politikan më serioz që nuk e njeh kombin maqedonas dhe gjuhën maqedonase. Ata kurrë nuk do të ndryshonin qëndrimin e tyre nën asnjë presion nga Bullgaria. Por a do të thonë edhe ata historianët perëndimorë se ne kishim një histori të përbashkët me Bullgarinë? Edhe çfarë?
Mund të forcojë miqësinë mes popullit maqedonas dhe bullgar në një Evropë të bashkuar. Unë thjesht dua të besoj në një të ardhme evropiane për Ballkanin. Për njëfarë kohe kur shumica dërrmuese e grekëve do të thonë se janë mirënjohës që një popull sllav ua rrëmbeu nga harresa emrin maqedonasve të lashtë dhe e quajti vendin e tyre Maqedoni dhe veten maqedonas. Një kohë kur shumica dërrmuese e bullgarëve, në ndeshjet e futbollit, me gjithë respektin për veçantinë tonë, do të këndojnë fjalët e himnit tonë për Republikën e Krushevës, për Goce Dellçev Piti Gulin, Dame Gruev, Sandanskin…
Natyrisht, “nuk është privilegj i padiskutueshëm i çdo njeriu të provojë korrektësinë e tezës së tij se bota është armiku i tij; për më tepër, nëse e përsëritë mjaftueshëm dhe nëse bëhet baza e sjelljes së tij, me kalimin e kohës do të ketë të drejtë”, shkruan George Kennan në një tekst të botuar në vitin 1947. Shumë prej politikanëve, profesorëve dhe gazetarëve tanë e kanë shfrytëzuar këtë privilegj të demokracisë dhe lirisë në Maqedoni në përpjekje për t’i bërë armiqtë tanë Evropën dhe Amerikën.