Mbretëresha Elizabeth, monarka më jetëgjatë e Britanisë dhe presidentja e shtetit për shtatë dekada, vdiq në moshën 96 vjeçare, njoftoi të enjten Pallati Buckingham. “Mbretëresha vdiq paqësisht në Balmoral sot pasdite,” – tha Pallati në një deklaratë.
Mbetëresha Elizabeth II ishte monarkja më jetëgjatë në Mbretërinë e Bashkuar. Ajo mori fronin në vitit 1952. Trashëgimtar i fronit është djali i saj i madh, Charles, ish-Princ i Uellsit, i cili do të njihet me emrin Mbreti Charles III.
I biri i saj, 73 vjeçari Charles, bëhet automatikisht mbret i Mbretërisë së Bashkuar dhe kreu i shtetit për 14 territore të tjera, përfshirë Australinë, Kanadanë dhe Zelandën e Re. Ai do të njihet si Mbreti Charles III. Bashkëshortja e tij, Camilla, do të njihet si Mbretëresha Bashkëshorte.
Në një deklaratë, Charles e quajti vdekjen e nënës së tij “një moment trishtimi të jashtëzakonshëm për mua dhe të gjithë anëtarët e familjes sime”, duke shtuar:
“E di që humbja e saj do të ndihet thellësisht në të gjithë vendin, Mbretërinë, dhe nga njerëz të panumërt në mbarë botën.”
Lajmet se gjendja shëndetësore e mbretëreshës po keqësohej, filluan të dalin pak pas mesditës të enjten kur mjekët e saj thanë se ajo ishte nën mbikqyrje mjekësore, duke bërë që familja e saj të nxitonte që të ishte pranë saj në rezidencën e saj në Skoci, Balmoral.
Që nga fundi i vitit të kaluar, mbretëresha kishte vuajtur nga “probleme episodike lëvizjeje”, gjë që e detyroi të tërhiqej nga pothuajse të gjitha angazhimet e saj publike.
Paraqitja e saj e fundit publike ishte të martën, kur ajo emëroi kryeministren e re, Liz Truss.
Zonja Truss, tha se vendi “ishte thellësisht i trishtuar” dhe e quajti Mbretëreshën Elizabeth “themelin mbi të cilin u ndërtua Britania moderne.”
Në pallatet mbretërore dhe godinat qeveritare në gjithë Londrën, flamuri u ngrit në gjysmë shtizë.
Ndryshimi në monarki, vjen në një moment të vështirë për Britaninë, e cila ka një kryeministre të re dhe po përballet me një krizë energjie, inflacion të lartë, luftën në Ukrainë dhe pasojat nga Brexit.
Qytetarët britanikë jashtë Pallatit Buckingham qanë kur zyrtarët vendosën një njoftim që konfirmonte vdekjen e mbretëreshës në portat prej hekuri të shtëpisë së mbretëreshës në Londër, dhe vendosën dhjetëra buqeta shumëngjyrëshe te portat.
Udhëheqësit botërorë nderojnë Mbretëreshën
Edhe udhëheqësit botërorë shprehën ngushëllime dhe nderuan mbretëreshën.
Në Kanada, ku monarku britanik është kreu i shtetit të vendit, kryeministri Justin Trudeau vlerësoi “urtësinë, dhembshurinë dhe ngrohtësinë e saj”.
Në Indi, dikur pjesë e perandorisë britanike, kryeministri Narendra Modi shkroi në Twitter: “Ajo personifikoi dinjitetin në jetën publike. I trishtuar nga vdekja e saj.”
Presidenti amerikan Joe Biden e quajti atë një “grua shteti me dinjitet dhe qëndrueshmëri të pakrahasueshme që thelloi aleancën midis Mbretërisë së Bashkuar dhe Shteteve të Bashkuara.”
Liderët botërorë dhe qytetarët në mbarë botën kanë nderuar Mbretëreshën Elizabeth II dhe familjen e saj
Mijëra njerëz u mblodhën të enjten mbrëma në Londër afër Pallatit Bakingam, duke vendosur kurora lulesh pranë dyerve të pallatit.
Skena të ngjashme u panë edhe pranë shtëpisë së Mbretëreshës në Kështjellën Uindsor dhe kështjellat gjetkë në Mbretërinë e Bashkuar, për të nderuar monarken që qëndroi në fron për 70 vjet.
Flamujt u ngritën në gjysmë shtizë në mbarë botën, përfshirë në Uashington, Berlin, e Bruksel, ndërkaq në Paris Kulla Ajfell fiku drita në mesnatë në nderim të Mbretëreshës.
Liderët botërorë çmuan lartë kontributin e Mbretëreshës Elizabeth, qëndrueshmërinë dhe sensin e saj të humorit.
Presidenti i Francës, Emmanuel Macron, tha se ajo ishte “një mbretëreshë me zemër të mirë” dhe një “mike e Francës”.
Presidentët amerikanë kujtojnë Mbretëreshën
Presidenti amerikan, Joe Biden, – që për herë të parë takoi Mbretëreshën 40 vjet më parë – tha se ajo ishte “më shumë se një monarke – ajo definoi një epokë”.
Duke kujtuar vizitën e tij më 2021 në Mbretërinë e Bashkuar, Biden tha se ai “na magjepsi me zgjuarsinë e saj, na emocionoi me mirësinë dhe ndau me ne mençurinë e saj”.
Mbretëresha Elizabeth II gjatë mbretërimit të saj kishte takuar 13 presidentë të SHBA-së.
Ish-presidenti amerikan, Barack Obama, tha se Mbretëresha “magjepsi botën” me “mbretërimin e saj me mirësi, elegancë dhe me një punë të palodhur etike”.
Edhe ish-lideri amerikan, Donald Trump, tha se “nuk do të harroj kurrë miqësinë e saj, mençurinë dhe sensin e mrekullueshëm të humorit”.
“Çfarë zonje madhështore dhe e bukur ishte ajo – nuk kishte asnjë si ajo”, tha Trump në platformën e tij online, Truth Social.
Ish-udhëheqësi tjetër amerikan, George W Bush, reflektoi për takimin e tij me Mbretëreshën dhe qentë e saj korgi. Ai e përshkroi Mbretëreshën si njeri “me intelekt të mardh, hijeshi dhe zgjuarsi”.
Në Kanada – ku Mbretëresha Elizabeth ishte kryetare shteti – kryeministri kanadez, Justin Trudeau, tha se ajo kishte “një dashuri të madhe për kanadezët”.
“Në një botë komplekse, vendosmëria dhe qëndrueshmëria e saj solli rehati për të gjithë ne”, tha ai, duke shtuar se do t’i mungojnë bisedat me të.
“Ajo ishte një ndër njerëzit e mi më të preferuar në botë dhe do të më mungoj”,- tha Trudeau teksa mbante lotët. a Elizabeth II
Kancelari gjerman, Olaf Scholz, tha se “përkushtimi i saj për pajtimin gjermano-britanik pas tmerreve të Luftës së Dytë Botërore do të mbetet i paharruar”.
Presidenti rus, Vladimir Putin, që ka takuar Mbretëreshën disa herë, i shprehu “ngushëllimet më të thella” Mbretit Charles III, trashëgimtarit të fronit britanik.
“Ngjarjet më të rëndësishme në historinë e re të Mbretërisë së Bashkuar janë të lidhura me emrin e Mbretëreshës. Për shumë dekada, Mbretëresha gëzoi dashuri dhe respekt, por edhe autoritet në skenën botërore”, shkroi Putin.
Rusia është nën sanksione të shteteve perëndimore, përfshirë edhe Britaninë, për shkak të luftës në Ukrainë.
Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, po ashtu ka reaguar pas lajmit për vdekjen e monarkes britanike. Ai tha se është “pikëlluar thellë” kur ka marrë lajmin për vdekjen e Mbretëreshës britanike.
Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, tha se “empatia dhe aftësia e Mbretëreshës për t’u lidhur me çdo gjeneratë që kalonte, përderisa qëndronte e vendosur në traditë, ishte një shembull i udhëheqjes së vërtetë”.
Në Maqedoninë e Veriut, kryeministri Dimitar Kovaçevski, duke ngushëlluar familjen mbretërore dhe qeverinë britanike për shuarjen e Mbretëreshës, tha se ‘Mbretëresha Elizabeth II ishte pjesë e historisë moderne dhe dëshmitare e kthesave dhe transformimeve të pabesueshme shoqërore gjatë 70 viteve të kaluara”.
Presidenti i Shqipërisë, Bajram Begaj, në mesazhin e tij me rastin e ndarjes nga jeta të mbrtëreshës Elizabeth II, shkroi:
“Ngushëllime të ndjera Familjes Mbretërore, popullit të Mbretërisë së Bashkuar dhe Komonuellthit për ndarjen nga jeta të Mbretëreshës Elizabeth II. Ajo ishte një mbretëreshë me zemër të madhe, forcë e kuraje te jashtëzakonshme dhe do të kujtohet gjithnjë me respekt dhe admirim”,- shkruan presidenti shqiptar.
Në Kosovë, presidentja Vjosa Osmani tha se “ajo ishte një udhëheqëse e vërtetë dhe një grua e jashtëzakonshme”.
“Përkushtimi, puna dhe përulësia e saj janë një frymëzim për të gjithë ne, veçanërisht në këto kohë të vështira”, tha kryeministri i Kosovës, Albin Kurti.
Familjet mbretërore shprehin ngushëllime
Mbreti Willem-Alexander i Holandës – që është kushëriri i pestë i Mbretëreshës – tha se ai dhe Mbretëresha Maxina e kujtojnë Mbretëreshën britanike si person “të palëkundur dhe të mençur”.
Mbreti i Suedisë, Carl XVI Gustaf – po ashtu një kushëri i largët i Mbretëreshës Elizabeth – tha se ajo ishte “gjithmonë një mike e dashur e familjes dhe një lidhje e çmueshme me historinë që ndajnë familjet tona”.
Ndërkaq, në Belgjikë, Mbreti Philippe dhe Mbretëresha Mathilde, thanë se ajo ishte “një personalitet i jashtëzakonshëm, e cila gjatë mbretërimit të saj tregoi dinjitet, kurajë dhe devocion”.
Në Arabinë Saudite, Mbreti Salman dhe Princi i Kurorës bin Salamn, kanë dërguar telegrame ngushëlluese, duke e cilësuar Mbretëreshën britanike si model për udhëheqje.